Από το Εκκλησιαστικό περιοδικό “Εκκλησιολόγος”

Στην προσευχή μόνοι μας δημιουργούμε εμπόδια, ενώ η προσευχή είναι ζυγός αγαθός και ελαφρός.

Στην ζωή μας υπάρχουν στιγμές πνευματικής χαλάρωσης και ακηδίας. Αυτό συμβαίνει όταν αδιαφορείς για το Θεό και για όλα όσα αφορούν την πίστη. Αυτό το παθαίνει κάθε θεοσεβούμενος άνθρωπος. Τότε ο Κύριος επιτρέπει στο διάβολο να πολεμά με ιδιαίτερη δύναμη τους αγαπημένους Του, για να αναζωπυρωθεί η φλόγα στην καρδια τους και να δοκιμαστεί η πίστη, η αγάπη και η ευγνωμοσύνη προς το Θεό. Μ’ αυτό τον σκοπό ο Κύριος επιτρέπει τους πειρασμούς την ώρα της προσευχής, που προέρχονται από την ολιγοπιστία. Μέσα απ’ αυτές τις δοκιμασίες ο Κύριος μας δίνει να δούμε καθαρά τον εαυτό μας. Και πετυχαίνει θαυμάσια τον σκοπό Του.

Γιατί κάποιες φορές κολλάει η γλώσσα την ώρα που διαβάζεις την προσευχή; Γιατί σταματάνε οι δείκτες του ρολογιού; Αυτό συμβαίνει, διότι χαλάει ο μηχανισμός ή διότι μπαίνει μέσα κάποιο ξένο σώμα. Το ίδιο και η γλώσσα, στην προσευχή, σε κάποιους κολλάει επειδή παθαίνει κάτι ο εσωτερικός μας άνθρωπος, δηλαδή η καρδιά μας, ή μπαίνει μέσα στην ψυχή κάποιο ξένο σώμα, όταν, παραδείγματος χάρη, η καρδιά είναι πονηρή και ολιγόπιστη ή όταν μέσα της μπαίνει η έχθρα και διάφορες άλλες ακαθαρσίες. Η γλώσσα στον άνθρωπο είναι κατά κάποιο τρόπο σανμδείκτες του ρολογιού. Από τους δείκτες κρίνεις πως λειτουργεί ο μηχανισμός, και η γλώσσα φανερώνει πως λειτουργεί η καρδιά και η σκέψη. Γι’ αυτό ο Σωτήρας λέει: «Τα εκπορευόμενα εκ του στόματος… εκείνα κοινοί τον άνθρωπον… εκ γαρ της καρδίας εξέρχονται διαλογισμοί πονηροί… μηχείαι, πορνείαι…» (Μτ. 15, 18 -19 ).

Μέχρι σήμερα έκανες ένα μεγάλο λάθος στην προσευχή σου. Ήθελες αμέσως να λαμβάνεις αυτό που ζητούσες και, όταν δεν το λάμβανες η πίστη σου εξασθενούσε. Να προσεύχεσε ξανά και ξανά με περισσότερη πίστη. «Κρούτε, και ανοιγήσεται υμίν» ( Μτ. 7, 7 ).

**********

Καρδιά βεβαρημένη με φαγητό και ποτό γίνεται δύσκαμπτη και αναίσθητη στην προσευχή. Υποκύπτει εύκολα σε λογισμούς. Είναι επικίνδυνο να λειτουργείς με γεμάτο στομάχι. Για το διάβολο, για να μας πειράζει, είναι ό,τι καλύτερο.

**********

Κάποιες φορές βρίσκω στην καρδιά μου μεγάλα εμπόδια για την προσευχή και την ζωντανή πίστη, που τα υπερβαίνω μόνο αν μπορέσω με πολλή προσπάθεια να υψώσω το νου και την καρδιά στο Θεό ή την Παναγία Παρθένο. Όταν αρχίσω την προσευχή, βρίσκω την καρδιά μου τελείως ανίκανη και για την προσευχή και για την αγάπη προς εκείνα τα πρόσωπα, τους Αγίους, στους οποίους θέλω να προσευχηθώ. Πολλές φορές συνειδητοποιώ ότι η αγιότητά τους δε με συγκινεί καθόλου, είναι κάτι ξένο για την αμαρτωλή μου καρδιά. Χρειάζεται πολλή προσπάθεια για να ζεσταθεί η καρδιά με τη ζωοποιό και ανυπόκριτη αγάπη. Γι’ αυτό ας θυμόμαστε ότι είμαστε χώμα και στάχτη και δεν μπορούμε πάντα να μιλάμε περί Θεού.

**********

Παρατηρώ ότι την ώρα της προσευχής το πονηρό πνεύμα προσπαθεί να σπείρει μέσα στην καρδιά μου το ψέμα και την ανυπακοή του και μου ψιθυρίζει «Αυτό δεν είναι αλήθεια μη το πιστεύεις». Τι λοιπόν μπορώ να κάνω, πως να αμυνθώ; Ένας τρόπος υπάρχει: Να είμαι σταθερός σ’ αυτά που, πιστεύω και να μην τον ακούω. Να του λέω: «Στέκομαι στην αλήθεια».

**********

Όταν στη ψυχή σου, την ώρα της προσευχής, εισέρχεται δισταγμός ή αμφιβολία, συμμαζέψου αμέσως και λέγε μέσα σου: Είναι απάτη, απάτη του πονηρού πνεύματος! Να είσαι σίγουρος ότι είναι απάτη. Να μην το εξετάζεις, αλλά να σκέφτεσαι την αλήθεια. Στην καρδιά μου έχω αγκάθι, αλλά οπωσδήποτε πρέπει να αρχίσω την προσευχή, αλλιώς ο πόνος θα μεγαλώσει. «Εστράφην εις ταλαιπωρίαν εν τω εμπαγηναί μοι άκανθαν» (Ψαλ. 31, 4 ) έλεγε ο προφήτης Δαβίδ, και παρ΄ όλα αυτά προσευχόταν.

**********

Αν με πίστη δεν μπει ο Χριστός στην καρδιά σου όταν προσεύχεσαι, τότε και στα χείλη σου δεν θα Τον έχεις, ακόμη και αν πεις εκατό φορές το «Κύριε! Κύριε!». Και δεν θα σε ωφελήσει η προσευχή, γιατί «πνεύμα ο Θεός, και τους προσκυνούντας αυτόν εν πνεύματι και αληθεία, δηλαδή με την καρδιά, δει προσκυνείν», λέει ο Σωτήρας (Ιω. 4, 24 ). Μη βιάζεσαι λοιπόν όταν προσεύχεσαι, αλλά να έχεις το νου και την καρδιά σου στα λόγια της προσευχής. Να μην πετάς στον αέρα, γιατί ο αέρας και χωρίς τη δική σου βατολογία είναι γεμάτος με μάταια λόγια. Τα δικά σου λόγια, όλα, χωρίς να χάνεται ούτε μια σταγόνα, πρέπει να ποτίζουν εσένα και να τρέφουν τη δική σου ψυχή. Αλλοίμονό μας που η καρδιά μας είναι απρόσεκτη την ώρα της προσευχής. Στο στόμα μας να έχουμε προσευχή και το γλυκύτατο όνομα του Κυρίου, της Παναγίας Μητέρας Του και των άλλων Αγίων, ενώ η καρδιά πολλές φορές είναι άδεια και μέσα της στήνεται το βδέλυγμα της ερημώσεως. Ακόμη, πολλές φορές συμβαίνει στο στόμα να έχουμε Χριστό και στην καρδιά το διάβολο. Αυτό γίνεται όταν ο άνθρωπος προσεύχεται έχοντας στην καρδιά του πάθος, παραδείγματος χάρη, θυμό, φιλαργυρία, ζήλια, μίσος εναντίον κάποιου, όπως και την απιστία, την αμέλεια και την ψυχρότητα όσον αφορά την πίστη του.

**********

Αν όταν αρχίσεις την προσευχή, βλέπεις την καρδιά σου γεμάτη έπαρση, που αρνείται την ανάγκη της προσευχής και θεωρεί τα αγαθά που ζητάει από το Θεό, τότε φέρε στο νου σου τις ημέρες των πικρών πειρασμών, τις στιγμές των στεναγμών και δακρύων και μ’ αυτή την ανάμνηση κάνε ξανά ταπεινή την καρδιά σου. Τότε θα υψωθεί η καρδιά σου και θα αισθανθεί ξανά την ανάγκη της προσευχής, γιατί η προσευχή είναι σαν μητέρα που αγαπάει πολύ το παιδί της και δεν το αφήνει να πέσει στα χέρια των εχθρών.

Πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί σ’ αυτά που τρώμε και πίνουμε. Ο πονηρός και εδώ μας στήνει παγίδες. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Σωτήρας μας προειδοποιεί για τέτοιου είδους πειρασμούς. «προσέχετε δε εαυτοίς μήποτε βαρηθώσιν υμών αι καρδίαι εν κραιπάλη και μέθη…» (Λκ. 21,34). Να είσαι σε όλα προσεκτικός. Παντού υπάρχουν παγίδες του πονηρού, όπου παγιδεύονται οι απρόσεκτοι. Έτσι σήμερα παγιδεύτηκα και εγώ, δεν μπορούσα να προσευχηθώ και να ανυψώσω ελεύθερα προς το Θεό το νου και την καρδιά μου.

Την ώρα της προσευχής μέσα σου πρέπει να υπάρχει απόλυτη ησυχία, η σκέψη και η καρδιά δεν πρέπει να βιάζονται να φτάσουν στο τέλος της προσευχής. Η πονηρή όμως καρδιά, αν αισθάνεται απροθυμία για προσευχή, παρασύρει μαζί της και τη σκέψη και την αναγκάζει να βιάζεται. Γι’ αυτό πρέπει να αγρυπνείς πάνω στην καρδιά και τη σκέψη σου την ώρα της προσευχής, ή καλύτερα να πούμε, με τη δύναμη της πίστης, της ελπίδας και της αγάπης να παραδίδεσαι με θέρμη στην προσευχή. Ακόμη και μέσα στην θλίψη και στη στεναχώρια ο υπερήφανος άνθρωπος δεν έχει διάθεση για προσευχή και προσπαθεί να την αποφύγει. Αυτή η υπερήφανη στάση είναι βδέλυγμα ενώπιον του Κυρίου. Στις θλίψεις μας πρέπει οπωσδήποτε να στρεφόμαστε προς το Θεό, αφήνοντας την υπερηφάνειά μας.

Προσευχή ανώφελη

Όταν προσεύχεσαι, με το νοερό οφθαλμό να παρακολουθείς την καρδιά σου, ποιο σκοπό έχει αυτή, όταν προσεύχεσαι να διαβάζει μόνο τις προσευχές ή να καθαρίσει μ’ αυτές την ψυχή; Αν ο σκοπός είναι ο πρώτος τότε αμέσως πρέπει να τον διορθώσεις και να βάλεις τον τελευταίο που είναι αληθινός. Ο πρώτος σκοπός καταστρέφει την προσευχή και την μετατρέπει σε πολυλογία, την οποία ο Θεός δεν την ακούει.

Του Ιωάννου Καζαζάκη – Εκπαιδευτικού Μ.Ε. -Φυσικοθεραπευτού