Κυριακή Ζ΄ Ματθαίου (11/8/2024) και Πατερικά Κείμενα

Η ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗ ΠΕΡΙΚΟΠΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Ζ΄ΜΑΤΘΑΙΟΥ

Προς Ρωμαίους, κεφάλαιο ΙΕ΄, εδάφια 1-7

¹ Ὀφείλομεν δὲ ἡμεῖς οἱ δυνατοὶ τὰ ἀσθενήματα τῶν ἀδυνάτων βαστάζειν, καὶ μὴ ἑαυτοῖς ἀρέσκειν. ² Ἕκαστος ἡμῶν τῷ πλησίον ἀρεσκέτω εἰς τὸ ἀγαθὸν πρὸς οἰκοδομήν· ³ καὶ γὰρ ὁ Χριστὸς οὐχ ἑαυτῷ ἤρεσεν, ἀλλὰ καθὼς γέγραπται, οἱ ὀνειδισμοὶ τῶν ὀνειδιζόντων σε ἐπέπεσον ἐπ᾿ ἐμέ. ⁴ Ὃσα γὰρ προεγράφη, εἰς τὴν ἡμετέραν διδασκαλίαν προεγράφη, ἵνα διὰ τῆς ὑπομονῆς καὶ τῆς παρακλήσεως τῶν γραφῶν τὴν ἐλπίδα ἔχωμεν. ⁵ Ὁ δὲ Θεὸς τῆς ὑπομονῆς καὶ τῆς παρακλήσεως δῴη ὑμῖν τὸ αὐτὸ φρονεῖν ἐν ἀλλήλοις κατὰ Χριστὸν ᾿Ιησοῦν, ⁶ ἵνα ὁμοθυμαδὸν ἐν ἑνὶ στόματι δοξάζητε τὸν Θεὸν καὶ πατέρα τοῦ Κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ. ⁷ Διὸ προσλαμβάνεσθε ἀλλήλους, καθὼς καὶ ὁ Χριστὸς προσελάβετο ὑμᾶς εἰς δόξαν Θεοῦ.

Ερμηνευτική απόδοση από τον μακαριστό Παν. Τρεμπέλα

¹ Οφείλουμε επίσης εμείς οι δυνατοί στην πίστη και στην αρετή να δείχνουμε ανεκτικότητα και συμπάθεια στις αδυναμίες των αδύνατων στην πίστη ανθρώπων, και να μην κάνουμε εκείνα που αρέσουν στον εαυτό μας. ² Ο καθένας μας, δηλαδή, ας γίνεται αρεστός στο διπλανό του, για να συντελεί στο καλό του και να τον οικοδομεί στην αρετή. ³ Διότι κι ο Χριστός δεν απέφυγε εκείνα που ήταν κοπιαστικά και δυσάρεστα στον εαυτό Του, ούτε προτίμησε τα αναπαυτικά και τιμητικά, αλλά όπως αναφέρεται στην Αγία Γραφή: «Οι βρισιές και οι βλασφήμιες εκείνων που Σε βλασφημούν, ουράνιε Πατέρα, έπεσαν επάνω μου». ⁴ Και σας φέρνω τη μαρτυρία αυτή της Αγίας Γραφής, διότι όσα γράφτηκαν στο παρελθόν από τους θεόπνευστους άνδρες, γράφτηκαν για τη δική μας διδασκαλία, για να κρατούμε στερεά την ελπίδα με την υπομονή και την παρηγοριά και την ενίσχυση που δίνουν οι Άγιες Γραφές.

⁵ Και ο Θεός που χαρίζει σε όλους μας την υπομονή και την παρηγοριά, μακάρι να σας δώσει να έχετε όλοι μεταξύ σας τις ίδιες σκέψεις και τα ίδια φρονήματα, και να ζείτε διαρκώς με ομόνοια σύμφωνα με το θέλημα του Ιησού Χριστού, ⁶ για να δοξάζετε με μια ψυχή και με ένα στόμα τον Ύψιστο, ο Οποίος είναι Θεός του Κυρίου μας Ιησού Χριστού ως προς την ανθρώπινη φύση Του, και Πατέρας Του ως προς τη θεία Του φύση. ⁷ Για να κατορθώσετε όμως όλοι σας σαν ένας άνθρωπος και με μια καρδιά να δοξάζετε τον Θεό, σας συνιστώ να δέχεστε με αγάπη ο ένας τον άλλον, όπως και ο Χριστός σάς δέχθηκε όλους και σας έκανε αγαπητούς και δικούς του, για να δοξάζεται ο Θεός.

Η ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗ ΠΕΡΙΚΟΠΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Ζ΄ΜΑΤΘΑΙΟΥ

Κατά Ματθαίον, κεφάλαιο Θ΄, εδάφια 27-35

²⁷ Καὶ παράγοντι ἐκεῖθεν τῷ ᾿Ιησοῦ ἠκολούθησαν αὐτῷ δύο τυφλοὶ κράζοντες καὶ λέγοντες· ἐλέησον ἡμᾶς, υἱὲ Δαυῒδ. ²⁸ ἐλθόντι δὲ εἰς τὴν οἰκίαν προσῆλθον αὐτῷ οἱ τυφλοί, καὶ λέγει αὐτοῖς ὁ ᾿Ιησοῦς· πιστεύετε ὅτι δύναμαι τοῦτο ποιῆσαι; Λέγουσιν αὐτῷ· ναί, Κύριε. ²⁹ Τότε ἥψατο τῶν ὀφθαλμῶν αὐτῶν λέγων· κατὰ τὴν πίστιν ὑμῶν γενηθήτω ὑμῖν. ³⁰ Καὶ ἀνεῴχθησαν αὐτῶν οἱ ὀφθαλμοί· καὶ ἐνεβριμήσατο αὐτοῖς ὁ ᾿Ιησοῦς λέγων· ὁρᾶτε μηδεὶς γινωσκέτω. ³¹ Οἱ δὲ ἐξελθόντες διεφήμισαν αὐτὸν ἐν ὅλῃ τῇ γῇ ἐκείνῃ.

³²Αὐτῶν δὲ ἐξερχομένων ἰδοὺ προσήνεγκαν αὐτῷ ἄνθρωπον κωφὸν δαιμονιζόμενον· ³³ καὶ ἐκβληθέντος τοῦ δαιμονίου ἐλάλησεν ὁ κωφός, καὶ ἐθαύμασαν οἱ ὄχλοι λέγοντες ὅτι οὐδέποτε ἐφάνη οὕτως ἐν τῷ ᾿Ισραήλ. ³⁴ Οἱ δὲ Φαρισαῖοι ἔλεγον· ἐν τῷ ἄρχοντι τῶν δαιμονίων ἐκβάλλει τὰ δαιμόνια.

³⁵ Καὶ περιῆγεν ὁ ᾿Ιησοῦς τὰς πόλεις πάσας καὶ τὰς κώμας διδάσκων ἐν ταῖς συναγωγαῖς αὐτῶν καὶ κηρύσσων τὸ εὐαγγέλιον τῆς βασιλείας καὶ θεραπεύων πᾶσαν νόσον καὶ πᾶσαν μαλακίαν ἐν τῷ λαῷ.

Ερμηνευτική απόδοση από τον μακαριστό Παναγιώτη Τρεμπέλα

²⁷ Kαι ενώ έφευγε από εκεί ο Ιησούς, Τον ακολούθησαν δύο τυφλοί, οι οποίοι φώναζαν δυνατά και έλεγαν: «Σπλαχνίσου μας και θεράπευσέ μας, ένδοξε απόγονε του Δαβίδ». ²⁸ Και όταν έφθασε στο σπίτι, ήλθαν κοντά Του οι τυφλοί, και ο Ιησούς τούς λέει: «Πιστεύετε ότι έχω τη δύναμη να κάνω αυτό που μου ζητάτε;». Και εκείνοι Tου απαντούν: «Ναι, Κύριε». ²⁹ Τότε άγγιξε με τα δάκτυλά Του τα μάτια τους και τους είπε: «Ας γίνει αυτό που ζητάτε, σύμφωνα με την πίστη σας». ³⁰ Και άνοιξαν τα μάτια τους. Και ο Ιησούς με αυστηρότητα τούς πρόσταξε λέγοντας: «Προσέχετε, κανείς μην μάθει το θαύμα που σας έκανα».³¹ Αυτοί όμως, όταν βγήκαν από το σπίτι, διέδωσαν τη φήμη του Ιησού ως Μεσσία και θαυματουργού σε όλη τη χώρα εκείνη.

³² Και καθώς οι δύο αυτοί έβγαιναν από το σπίτι, ιδού, έφεραν προς τον Ιησού έναν άνθρωπο που ήταν κυριευμένος από δαιμόνιο και ήταν κουφός και άλαλος. ³³ Και μόλις ο Χριστός έδιωξε το δαιμόνιο αυτό, ο κουφός μίλησε. Και τα πλήθη του λαού θαύμασαν και έλεγαν: «Ποτέ δεν φάνηκαν τέτοια θαύματα στο έθνος του Ισραήλ˙ ούτε όταν οι προφήτες και οι υπόλοιποι άγιοι άνδρες θαυματουργούσαν ανάμεσά του». ³⁴ Οι Φαρισαίοι όμως έλεγαν: «Με τη βοήθεια και τη συνεργασία του αρχηγού των δαιμόνων βγάζει τα δαιμόνια από τους δαιμονισμένους».

³⁵ Και περιόδευε ο Ιησούς όλες τις πόλεις και τα χωριά, διδάσκοντας στις συναγωγές τους και κηρύττοντας το χαρμόσυνο κήρυγμα της βασιλείας του Θεού και θεραπεύοντας κάθε ασθένεια και αδιαθεσία στον λαό.

ΚΥΡΙΑΚΗ Ζ΄ΜΑΤΘΑΙΟΥ [:Ρωμ. 15,1-7]

ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΕΡΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ

Αφού, λοιπόν, ο Παύλος απέδωσε την δοξολογία προς τον Θεό, πάλι από την ευχή προχωρεί σε παραίνεση, στρέφοντας τον λόγο στους πιο δυνατούς κατά την πίστη και λέγοντας τα εξής: «Ὀφείλομεν δὲ ἡμεῖς οἱ δυνατοὶ τὰ ἀσθενήματα τῶν ἀδυνάτων βαστάζειν, καὶ μὴ ἑαυτοῖς ἀρέσκειν(:Οφείλουμε εμείς οι δυνατοί στην πίστη και στην αρετή να δείχνουμε ανεκτικότητα και συμπάθεια στις αδυναμίες των αδυνάτων στην πίστη ανθρώπων και να μην κάνουμε εκείνα που αρέσουν στον εαυτό μας)»[Ρωμ.15,1].

Είδες πώς εξύψωσε αυτούς με τους επαίνους, όχι με το να τους πει μόνο δυνατούς, αλλά και με το να τους τοποθετήσει μαζί με τον εαυτό του; Και όχι μόνο έτσι, αλλά και τους παρακινεί πάλι με το χρήσιμο και το ευχάριστο. «Γιατί εσύ βέβαια είσαι δυνατός», λέγει, «και όταν δείχνεις συγκατάβαση δεν βλάπτεσαι καθόλου αλλά σε εκείνον ο κίνδυνος είναι για τα χειρότερα κακά, αν δεν βαστάζεται». Και δεν είπε «να βαστάζουμε τους αδυνάτους», αλλά «τις αδυναμίες των αδυνάτων ανθρώπων», για να παρακινήσει και να οδηγήσει τον δυνατό σε ευσπλαχνία, όπως και αλλού λέγει: «Ἐὰν καὶ προληφθῇ ἄνθρωπος ἔν τινι παραπτώματι, ὑμεῖς οἱ πνευματικοὶ καταρτίζετε τὸν τοιοῦτον ἐν πνεύματι πρᾳότητος(:Εάν από αδυναμία πέσει ένας άνθρωπος σε κάποιο αμάρτημα, εσείς που είστε πνευματικά ισχυροί, να τον διορθώνετε και να τον παιδαγωγείτε με πνεύμα πραότητας)»[Γαλ.6,1].

Έγινες δυνατός; Απόδωσε την αμοιβή στον Θεό που σε έκανε τέτοιον και θα την αποδώσεις, αν διορθώνεις την ασθένεια του αρρώστου. Καθόσον και εμείς ήμασταν ασθενείς, αλλά γίναμε δυνατοί από τη θεία χάρη. Και αυτό δεν πρέπει να το κάνεις μόνο στην περίπτωση αυτή, αλλά και σε εκείνους που πάσχουν από διαφορετική αρρώστια, όπως αν κάποιος είναι οξύθυμος, αν είναι υβριστής, αν έχει κάποιο άλλο παρόμοιο ελάττωμα, να τον βαστάζεις.

Και πώς θα μπορούσε να γίνει αυτό, άκουσε τα επόμενα. Γιατί, αφού είπε: «οφείλουμε να βαστάζουμε», πρόσθεσε: «και να μην κάνουμε όσα αρέσουν στον εαυτό μας»: «Ἓκαστος ἡμῶν τῷ πλησίον ἀρεσκέτω εἰς τὸ ἀγαθὸν πρὸς οἰκοδομήν(:Ο καθένας μας δηλαδή ας γίνεται αρεστός στον διπλανό του, για να συντελεί στο καλό του και να τον οικοδομεί στην αρετή)»[Ρωμ.15,2].Αυτό που λέγει σημαίνει το εξής: Είσαι δυνατός; Ας γνωρίζει τη δύναμή σου ο ασθενής· εκείνος ας μαθαίνει τη δύναμή σου, σε εκείνον να αρέσεις. Και δεν είπε απλώς: «να αρέσεις», αλλά «για το καλό του»· και όχι απλώς για το καλό του, για να μη λέγει ο τέλειος «ιδού, τον έλκω στο καλό», αλλά πρόσθεσε «για την οικοδομή του». Επομένως είτε είσαι πλούσιος, είτε έχεις εξουσία, να μην κάνεις εκείνα που αρέσουν στον εαυτό σου, αλλά στον φτωχό και σε αυτόν που έχει ανάγκη· γιατί έτσι και την αληθινή δόξα θα απολαύσεις και πολλή ωφέλεια θα προκαλέσεις. Γιατί η δόξα των κοσμικών πραγμάτων αμέσως εξαφανίζεται, ενώ των πνευματικών μένει, αν το κάνεις αυτό για την οικοδομή του. Γι’ αυτό από όλους το ζητάει αυτό· όχι δηλαδή ο τάδε και ο τάδε, αλλά «ο καθένας σας».

Στη συνέχεια, επειδή διέταξε κάτι μεγάλο και πρόσταξε να αφήσουν τη δική τους τελειότητα για να διορθώσουν την αδυναμία του άλλου, πάλι τον Χριστό παρουσιάζει στη μέση λέγοντας: «Καὶ γὰρ ὁ Χριστὸς οὐχ ἑαυτῷ ἤρεσεν, ἀλλὰ καθὼς γέγραπται, οἱ ὀνειδισμοὶ τῶν ὀνειδιζόντων σε ἐπέπεσον ἐπ᾿ ἐμέ(:Διότι και ο Χριστός δεν απέφυγε εκείνα που ήταν κοπιαστικά και δυσάρεστα στον εαυτό Του, ούτε προτίμησε τα αναπαυτικά και τιμητικά, αλλά όπως αναφέρεται στην Αγία Γραφή: “οι βρισιές και οι βλασφημίες εκείνων που σε βλασφημούν, ουράνιε Πατέρα, έπεσαν επάνω μου”)», πράγμα που πάντοτε κάνει.

Καθόσον όταν μιλούσε για την ελεημοσύνη, Αυτόν παρουσίασε λέγοντας: «Γινώσκετε γὰρ τὴν χάριν τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὅτι δι᾿ ὑμᾶς ἐπτώχευσε πλούσιος ὤν, ἵνα ὑμεῖς τῇ ἐκείνου πτωχείᾳ πλουτήσητε(:Διότι γνωρίζετε καλά τη χάρη που έδειξε ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός· διότι, ενώ ήταν πλούσιος, λόγω του απείρου μεγαλείου της θεότητάς Του, έγινε για σας φτωχός. Και φόρεσε τη φτωχή ανθρώπινη φύση και έγινε άνθρωπος, για να γίνετε εσείς πλούσιοι πνευματικά με τη φτώχεια Εκείνου)» [Β΄Κορ.8,9]. Και όταν προέτρεπε για αγάπη, από εκεί προέτρεψε, λέγοντας: «καθὼς καὶ ὁ Χριστὸς ἠγάπησε τὴν ἐκκλησίαν καὶ ἑαυτὸν παρέδωκεν ὑπὲρ αὐτῆς(:όπως και ο Χριστός αγάπησε την Εκκλησία και παρέδωσε τον εαυτό Του σε θάνατο για χάρη της)» [Εφ.5,25].

Και όταν συμβούλεψε να υπομένουμε την αισχύνη και τους κινδύνους, σε Αυτόν κατέφυγε, λέγοντας: «Ἀφορῶντες εἰς τὸν τῆς πίστεως ἀρχηγὸν καὶ τελειωτὴν Ἰησοῦν, ὃς ἀντὶ τῆς προκειμένης αὐτῷ χαρᾶς ὑπέμεινε σταυρόν, αἰσχύνης καταφρονήσας, ἐν δεξιᾷ τε τοῦ θρόνου τοῦ Θεοῦ κεκάθικεν(:Και πουθενά αλλού ας μη στρέφουμε τα βλέμματά μας κα την προσοχή μας παρά μόνο στον Ιησού, που είναι ο αρχηγός και θεμελιωτής της πίστεώς μας και μας τελειοποιεί σε αυτήν. Αυτός, για τη χαρά που είχε μπροστά Του και θα δοκίμαζε όταν με το πάθημά Του θα έσωζε πολλούς, υπέμεινε σταυρικό θάνατο και περιφρόνησε την ντροπή και την ατίμωση του θανάτου αυτού. Γι’ αυτό και έχει καθίσει τώρα στα δεξιά του θρόνου του Θεού)» [Εβρ. 12,2]. Έτσι και εδώ δείχνει ότι και Αυτός το έκανε αυτό και ότι ο προφήτης από την αρχή το προείπε. Γι’ αυτό και πρόσθεσε: «καὶ οἱ ὀνειδισμοὶ τῶν ὀνειδιζόντων σε ἐπέπεσον ἐπ᾿ ἐμέ(:και οι χυδαίες ύβρεις και οι χλευασμοί που εκτοξεύονται εναντίον Σου από τους ασεβείς έπεσαν όλοι καταπάνω μου)» [Ψαλμ. 68,10].

Τι όμως σημαίνει: «δεν ζήτησε εκείνα που ήταν αρεστά στον εαυτό Του»; Ήταν δυνατό σε Αυτόν να μην ατιμασθεί, ήταν δυνατό να μην πάθει εκείνα που έπαθε, αν βέβαια ήθελε να προσέχει το δικό Του καλό· αλλά όμως δεν θέλησε, αλλά παρέβλεψε το δικό Του καλό , επειδή πρόσεξε το δικό μας. Και για ποιον λόγο δεν είπε: «κένωσε τον εαυτό Του»; Γιατί δεν ήθελε να δείξει αυτό μόνο, ότι δηλαδή έγινε άνθρωπος, αλλά ότι και ατιμάστηκε και έλαβε από πολλούς κακή δόξα επειδή θεωρήθηκε πως είναι ανίσχυρος. Γιατί Του έλεγαν οι Ιουδαίοι όταν βρισκόταν επάνω στον Σταυρό: «Εἰ υἱὸς εἶ τοῦ Θεοῦ, κατάβηθι ἀπὸ τοῦ σταυροῦ (:Εάν είσαι βασιλιάς του Ισραήλ, του ευλογημένου δηλαδή λαού του Θεού, ας κατεβείς απ’ τον σταυρό και θα σε πιστέψουμε)»[Ματθ.27,40] και «ἄλλους ἔσωσεν, ἑαυτὸν οὐ δύναται σῶσαι(:άλλους έσωσε με τα αγύρτικά του θαύματα˙ τον εαυτό του δεν μπορεί να τον σώσει)» [Ματθ.27,42].

Γι’ αυτό ανέφερε πράγμα που του χρησιμεύει στην παρούσα υπόθεση και δείχνει πολύ περισσότερο από εκείνο που υποσχέθηκε· γιατί δεν δείχνει ότι ο Χριστός ατιμάστηκε μόνο, αλλά και ο Πατέρας. «Οι ύβρεις των υβριστών Σου», λέγει, «έπεσαν πάνω μου». Αυτό που λέγει, σημαίνει το εξής: «δεν συνέβη τίποτε καινούριο, τίποτε παράξενο». Γιατί εκείνοι που ασκήθηκαν στο να Τον χλευάζουν κατά την Παλαιά Διαθήκη, αυτοί οργίστηκαν πάρα πολύ και εναντίον του Υιού. Και αυτά γράφτηκαν για να Τον μιμούμαστε.

Εδώ ο Παύλος τους προετοιμάζει πλέον και για την υπομονή στους πειρασμούς: «Ὃσα γὰρ προεγράφη(:Και σας φέρνω τη μαρτυρία αυτή της Αγίας Γραφής)», λέγει, «εἰς τὴν ἡμετέραν διδασκαλίαν προεγράφη, ἵνα διὰ τῆς ὑπομονῆς καὶ τῆς παρακλήσεως τῶν γραφῶν τὴν ἐλπίδα ἔχωμεν(:διότι όσα γράφηκαν στο παρελθόν από τους θεόπνευστους άνδρες, γράφτηκαν για τη δική μας διδασκαλία, για να κρατούμε στερεά την ελπίδα με την υπομονή και την παρηγοριά και την ενίσχυση που δίνουν οι Άγιες Γραφές)».Δηλαδή, για να μην τη χάσουμε, γιατί ποικίλοι είναι οι αγώνες από μέσα και απέξω· για να δείξουμε υπομονή, παίρνοντας ενίσχυση και παρηγοριά από τις Γραφές· για να μένουμε στην ελπίδα, ζώντας με υπομονή. Αυτά δηλαδή κατασκευάζουν το ένα το άλλο, η υπομονή την ελπίδα, η ελπίδα την υπομονή· αυτά και τα δύο προέρχονται από τις Γραφές.

Έπειτα στρέφει τον λόγο πάλι σε ευχή, λέγοντας: «Ὁ δὲ Θεὸς τῆς ὑπομονῆς καὶ τῆς παρακλήσεως δῴη ὑμῖν τὸ αὐτὸ φρονεῖν ἐν ἀλλήλοις κατὰ Χριστὸν Ἰησοῦν(:Και ο Θεός που χαρίζει σε όλους μας την υπομονή και την παρηγοριά, μακάρι να σας δώσει να έχετε όλοι μεταξύ σας τις ίδιες σκέψεις και τα ίδια φρονήματα, και να ζείτε διαρκώς με ομόνοια σύμφωνα με το θέλημα του Ιησού Χριστού)»[Ρωμ.15,5]. Γιατί αυτό είναι απόδειξη αγάπης, εκείνο που φρονεί κανείς για τον εαυτό του, αυτό να φρονεί και για τον άλλο.

Έπειτα πάλι για να δείξει ότι δεν ζητάει απλώς αγάπη, πρόσθεσε: «κατά το υπόδειγμα του Ιησού Χριστού», πράγμα που κάνει παντού, επειδή υπάρχει και άλλη αγάπη. Και ποιο το κέρδος της ομοφροσύνης; Λέγει: «ἵνα ὁμοθυμαδὸν ἐν ἑνὶ στόματι δοξάζητε τὸν Θεὸν καὶ πατέρα τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ(:για να διδάξετε με μια ψυχή και με ένα στόμα τον Ύψιστο, ο Οποίος είναι Θεός του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, ως προς την ανθρώπινη φύση Του, και Πατέρας, ως προς τη θεία φύση Του)»[Ρωμ.15,6]. Δεν είπε απλώς «με ένα στόμα», αλλά πρόσταξε να το κάνουν αυτό και «με μια ψυχή».

Είδες πως ένωσε ολόκληρο το σώμα και πως έκλεισε τον λόγο πάλι σε δοξολογία, με την οποία προτρέπει όλως ιδιαίτερα για ομόνοια και ομοφροσύνη; Στη συνέχεια πάλι έρχεται από εδώ στην ίδια παραίνεση λέγοντας: «Διὸ προσλαμβάνεσθε ἀλλήλους, καθὼς καὶ ὁ Χριστὸς προσελάβετο ὑμᾶς εἰς δόξαν Θεοῦ(:Για να κατορθώσετε όμως όλοι σας σαν ένας άνθρωπος και με μια καρδιά να δοξάζετε τον Θεό, σας συνιστώ να δέχεστε με αγάπη ο ένας τον άλλον, όπως και ο Χριστός σάς δέχθηκε όλους και σας έκανε αγαπητούς και δικούς Του, για να δοξάζεται ο Θεός)»[Ρωμ.15,7]. Πάλι το παράδειγμα από τον Θεό και το κέρδος ανέκφραστο, γιατί η ομοφωνία αυτή δοξάζει πάρα πολύ τον Θεό. Επομένως και αν ακόμη διαφωνείς με τον αδελφό σου, επειδή λυπάσαι γι΄ αυτόν, αφού κατανοήσεις ότι δοξάζεις τον Κύριό σου, όταν σταματήσεις την οργή, αν όχι για τον αδελφό σου, τουλάχιστον γι’ αυτό ακριβώς να συμφιλιωθείς, ή καλύτερα, πρώτα γι’ αυτό.

Καθόσον ο Χριστός αυτό παντού αναφέρει και, συνομιλώντας με τον Πατέρα, έλεγε: «ἵνα πάντες ἓν ὦσι, καθὼς σύ, πάτερ, ἐν ἐμοὶ κἀγὼ ἐν σοί, ἵνα καὶ αὐτοὶ ἐν ἡμῖν ἓν ὦσιν, ἵνα ὁ κόσμος πιστεύσῃ ὅτι σύ με ἀπέστειλας(:Σε παρακαλώ για όλους αυτούς, για να είναι όλοι ένα με την αγάπη και την ομοφροσύνη που θα κυριαρχεί μεταξύ τους. Όπως εσύ, Πάτερ, είσαι ενωμένος με Εμένα και Εγώ ενωμένος με Εσένα, επειδή έχουμε και οι δύο την ίδια ουσία και φύση, έτσι σε παρακαλώ να είναι και αυτοί ένα, έχοντας κοινωνία και ένωση με μας, για να πιστέψει ο κόσμος ότι Εσύ με απέστειλες. Και θα το πιστέψει ο κόσμος που είναι διαιρεμένος και διχασμένος, καθώς θα βλέπει το καταπληκτικό αυτό θαύμα της ενότητας και συμφωνίας των πιστών στο πρόσωπό μου)» [Ιω.17,21].

«Διὸ προσλαμβάνεσθε ἀλλήλους, καθὼς καὶ ὁ Χριστὸς προσελάβετο ὑμᾶς εἰς δόξαν Θεοῦ(:Για να κατορθώσετε όμως όλοι σας σαν ένας άνθρωπος και με μια καρδιά να δοξάζετε τον Θεό, σας συνιστώ να δέχεστε με αγάπη ο ένας τον άλλον, όπως και ο Χριστός, σας δέχτηκε όλους και σας έκανε αγαπητούς και δικούς Του, για να δοξάζεται ο Θεός)»[Ρωμ.15,7].

Ας υπακούμε λοιπόν και ας είμαστε ενωμένοι μεταξύ μας· γιατί εδώ η προτροπή δεν απευθύνεται προς τους αδυνάτους, αλλά προς όλους. Και αν ακόμη θέλει κανείς να χωριστεί από εσένα, εσύ να μην χωριστείς, ούτε να πεις τον ψυχρό εκείνο λόγο: «αν με αγαπάει, τον αγαπώ»· «αν δεν με αγαπάει το δεξί μάτι μου, το βγάζω»· γιατί τα λόγια αυτά είναι σατανικά και αρμόζουν στους τελώνες και στη μικροψυχία των ειδωλολατρών. Εσύ όμως, που κλήθηκες για μεγαλύτερη πολιτεία και γράφτηκες πολίτης στους ουρανούς, είσαι υπεύθυνος για μεγαλύτερους νόμους. Να μη λες λοιπόν αυτά τα λόγια, αλλά όταν δεν θέλει να σε αγαπάει, τότε να δείχνεις μεγαλύτερη την αγάπη σου, για να τον προσελκύσεις· καθόσον είναι μέλος και όταν το μέλος από κάποια ανάγκη χωρίζεται από το υπόλοιπο σώμα, κάνουμε τα πάντα για να το ενώσουμε πάλι και δείχνουμε τότε μεγαλύτερη φροντίδα· γιατί και ο μισθός είναι περισσότερος, όταν κανείς προσελκύει κάποιον που δεν θέλει να αγαπάει.

Εάν λοιπόν ο Κύριος προστάζει να προσκαλούμε σε γεύμα εκείνους που δεν μπορούν να μας το ανταποδώσουν, για να αυξηθούν όσα προέρχονται από την ανταπόδοση, πολύ περισσότερο πρέπει να το κάνουμε αυτό στην περίπτωση της αγάπης· γιατί εκείνος που αγαπιέται και αγαπάει σου απέδωσε την αμοιβή, ενώ εκείνος που αγαπιέται και δεν αγαπάει, έκανε χρεώστη του τον Θεό αντί για τον εαυτό του. Αλλά και εκτός από αυτά, όταν σε αγαπάει, δεν χρειάζεται πολλή φροντίδα· όταν όμως δεν σε αγαπάει, τότε χρειάζεται τη βοήθειά σου.

Να μην κάνεις λοιπόν την αιτία της φροντίδας αιτία ραθυμίας, ούτε να λες «επειδή είναι άρρωστος, γι΄ αυτό τον παραμελώ»· καθόσον αρρώστια είναι η κατάψυξη της αγάπης, αλλά εσύ θέρμανε εκείνον που έπαθε κατάψυξη. «Τι λοιπόν θα κάνω», λέγει, «αν δεν θερμαίνεται;» Επίμενε να κάνεις εκείνο που εξαρτάται από εσένα. Τι λοιπόν αν διαστρέφεται περισσότερο; Πάλι σου προξενεί μεγαλύτερη την ανταπόδοση και τόσο περισσότερο σε αποδεικνύει μιμητή του Χριστού· γιατί αν το να έχουμε αγάπη μεταξύ μας είναι γνώρισμα μαθητών(γιατί λέγει: «Ἐν τούτῳ γνώσονται πάντες ὅτι ἐμοὶ μαθηταί ἐστε, ἐὰν ἀγάπην ἔχητε ἐν ἀλλήλοις(:Απ’ αυτό θα μάθουν όλοι ότι είστε δικοί μου μαθητές, από το αν δηλαδή έχετε αγάπη μεταξύ σας. Η αγάπη αυτή θα σας εξασφαλίσει την αναγνώριση, τον σεβασμό και την εκτίμηση των ανθρώπων περισσότερο από τη θαυματουργική σας δράση)» [Ιω.13,35], το να αγαπούμε εκείνον που μας μισεί, σκέψου πόσο μεγάλο θα είναι.

Γιατί και ο Κύριός σου αγαπούσε και παρηγορούσε εκείνους που Τον μισούσαν, και όσο πιο ασθενείς ήταν, τόσο περισσότερο φρόντιζε γι΄αυτούς και διακήρυττε λέγοντας: «Οὐ χρείαν ἔχουσιν οἰ ἰσχύοντες ἰατροῦ, ἀλλ᾿ οἱ κακῶς ἔχοντες(:Δεν έχουν ανάγκη από γιατρό οι υγιείς, αλλά εκείνοι που δεν είναι καλά στην υγεία τους και είναι άρρωστοι)» [Ματθ.9,12], και θεωρούσε άξιους για το ίδιο τραπέζι τους τελώνες και τους αμαρτωλούς· και όσο Τον ατίμασαν οι Ιουδαίοι, τόση τιμή και φροντίδα έδειξε γι΄αυτούς, ή καλύτερα και πολύ περισσότερη. Αυτόν να μιμηθείς και εσύ. Ούτε βέβαια είναι μικρό το κατόρθωμα, αλλά χωρίς αυτό ούτε εκείνος που μαρτυρεί μπορεί να γίνει πάρα πολύ αρεστός στον Θεό, όπως λέγει ο Παύλος.

Μη λέγεις λοιπόν ότι «με μισούν και γι’ αυτό δεν τους αγαπώ κι εγώ», γιατί γι’ αυτό προπάντων πρέπει να αγαπάς. Άλλωστε ούτε είναι δυνατό όταν αγαπάς να μισείσαι αμέσως, αλλά και αν ακόμη είναι θηρίο κανείς, αγαπάει εκείνους που τον αγαπούν. «Ἐὰν γὰρ ἀγαπήσητε τοὺς ἀγαπῶντας ὑμᾶς, τίνα μισθὸν ἔχετε; οὐχὶ καὶ οἱ τελῶναι τὸ αὐτὸ ποιοῦσι;(:Διότι εάν αγαπήσετε μόνο εκείνους που σας αγαπούν, ποια ανταμοιβή έχετε να πάρετε από τον Θεό; Δεν κάνουν το ίδιο και οι τελώνες;)», λέγει [Ματθ.5,46]. Εάν όμως ο καθένας αγαπάει εκείνους που αγαπούν, ποιος δεν θα αγαπήσει εκείνους που τη στιγμή που μισούνται αγαπούν; Αυτό λοιπόν να δείξεις και να μη σταματήσεις να λέγεις αυτόν εδώ τον λόγο, ότι δηλαδή «όσο και αν με μισείς, δεν θα σταματήσω να σε αγαπώ», και σταμάτησες κάθε φιλονικία, απομάκρυνες κάθε ψυχρότητα· γιατί ή από φλεγμονή προέρχεται η αρρώστια αυτή ή από ψυχρότητα, αλλά συνήθως και τα δύο η δύναμη της αγάπης τα διορθώνει με τη θερμότητα.

Δεν βλέπεις ότι εκείνοι που αγαπούν αισχρά ραπίζονται, φτύνονται, βρίζονται, παθαίνουν άπειρα κακά από τις γυναίκες εκείνες που είναι πόρνες; Τι λοιπόν; Τερμάτισαν τον έρωτά τους οι ύβρεις; Καθόλου, αλλά και περισσότερο τον άναψαν. Αν και βέβαια εκείνες που τα κάνουν αυτά μαζί με την πορνεία τους κατάγονται και από άσημο και ασήμαντο γένος, ενώ αυτοί που τα παθαίνουν πολλές φορές μπορούν να απαριθμούν λαμπρούς προγόνους και να περιβάλλονται από πολλή άλλη επισημότητα, αλλά τίποτε από αυτά δεν τους σταματάει, ούτε τους απομακρύνει από την ερωμένη τους.

Έπειτα δεν ντρεπόμαστε, όση δύναμη έχει ο έρωτας του διαβόλου και των δαιμόνων, να μην μπορούμε να τη δείξουμε για την αγάπη που είναι σύμφωνη με το θέλημα του Θεού; Δεν καταλαβαίνεις ότι αυτό είναι πάρα πολύ μεγάλο όπλο εναντίον του διαβόλου; Δεν βλέπεις ότι είναι παρών ο πονηρός εκείνος δαίμονας, τραβώντας προς τον εαυτό του εκείνον που μισείται και θέλοντας να αρπάξει το μέλος, ενώ εσύ αδιαφορείς και παραδίνεις το έπαθλο της μάχης; Καθόσον ο αδελφός βρίσκεται στη μέση σαν έπαθλο· και αν νικήσεις, εσύ έλαβες το στεφάνι, αν όμως αδιαφορήσεις, έφυγες αστεφάνωτος. Σταμάτησε λοιπόν να λέγεις τον σατανικό εκείνον λόγο, ότι «αν με μισεί το μάτι μου, δεν μπορώ ούτε να το δω»· γιατί τίποτε δεν είναι πιο αισχρό από τον λόγο αυτόν, παρόλο βέβαια που οι περισσότεροι τον θεωρούν απόδειξη ευγενικής ψυχής· αλλά τίποτε δεν είναι πιο χυδαίο από αυτόν, τίποτε πιο ανόητο, τίποτε πιο μωρό.

Γι’ αυτό προπάντων και πενθώ, επειδή τα πράγματα της κακίας θεωρούνται πως είναι της αρετής, και η καταφρόνηση και περιφρόνηση φάνηκε πως είναι πράγμα λαμπρό και σεμνό, πράγμα που είναι πάρα πολύ μεγάλη παγίδα του διαβόλου, το να περιβάλλει με αγαθή δόξα την κακία· γι’ αυτό και δύσκολα εξαλείφεται· καθόσον και εγώ άκουσα πολλούς να καυχιούνται για το ότι δεν θέλουν να πλησιάσουν εκείνους που τους αποστρέφονται, αν και βέβαια ο Κύριός σου και χαίρεται να το κάνει αυτό.

Πόσες φορές λοιπόν Τον περιφρόνησαν οι άνθρωποι; Πόσες φορές Τον αποστράφηκαν; Αυτός όμως δεν σταματάει να τρέχει κοντά τους. Μη λέγεις λοιπόν ότι «δεν μπορώ να πλησιάσω εκείνους που με μισούν», αλλά πες ότι «δεν μπορώ να περιφρονήσω εκείνους που με περιφρονούν». Αυτός ο λόγος είναι του μαθητή του Χριστού, ενώ ο άλλος είναι του διαβόλου· αυτός κάνει τους ανθρώπους λαμπρούς και ένδοξους, ενώ ο άλλος αισχρούς και καταγέλαστους. Γι’ αυτό θαυμάζουμε τον Μωυσή, γιατί και όταν ακόμη ο Θεός έλεγε: «Καὶ νῦν ἔασόν με καὶ θυμωθεὶς ὀργῇ εἰς αὐτούς ἐκτρίψω αὐτοὺς(:Και τώρα άφησέ με να τους καταστρέψω πάνω στη δίκαιη οργή μου)»[Έξ.32,9], δεν μπόρεσε να περιφρονήσει εκείνους που πολλές φορές Τον αποστράφηκαν, αλλά έλεγε: «Καὶ νῦν εἰ μὲν ἀφεῖς αὐτοῖς τὴν ἁμαρτίαν αὐτῶν, ἄφες· εἰ δὲ μή, ἐξάλειψόν με ἐκ τῆς βίβλου σου, ἧς ἔγραψας(:Και τώρα εάν φανείς ευσπλαχνικός και συγχωρήσεις την αμαρτία τους αυτή, συγχώρεσέ τους. Εάν όμως δεν τους συγχωρέσεις, εξάλειψε μαζί με αυτούς και εμένα από το βιβλίο σου στο οποίο με έχεις)» [Έξ.32,32]· γιατί ήταν φίλος και μιμητής του Θεού.

Ας μην καυχιόμαστε λοιπόν για εκείνα για τα οποία πρέπει να αισθανόμαστε ντροπή, ούτε να λέμε τα λόγια αυτών των χυδαίων και πρόστυχων ανθρώπων της αγοράς: «είμαι σε θέση να φτύσω στα πρόσωπα απείρων ανθρώπων», αλλά και αν ακόμη άλλος τα λέγει, ας τον περιγελούμε και ας τον αποστομώνουμε, γιατί υπερηφανεύεται για εκείνα για τα οποία έπρεπε να ντρέπεται.

Τι λες; Πες μου· φτύνεις στο πρόσωπο ανθρώπου πιστού, τον οποίο και όταν ήταν άπιστος δεν τον έφτυσε ο Χριστός; Τι λέγω δεν τον έφτυσε; Τόσο λοιπόν τον αγάπησε, παρόλο που ήταν αισχρός και άσχημος, ώστε και να πεθάνει για τη σωτηρία του. Έπειτα, Αυτός τόσο τον αγάπησε αν και ήταν τέτοιος, ενώ εσύ τώρα που έγινε ωραίος και θαυμαστός τον περιφρονείς, πες μου, ενώ είναι μέλος του Χριστού και έγινε σώμα του Κυρίου; Δεν καταλαβαίνεις τι λες; Δεν αισθάνεσαι αυτά που τολμάς; Κεφαλή έχει τον Χριστό και τραπέζι και ένδυμα και ζωή και φως και νυμφίο και όλα είναι Εκείνος σε αυτόν, και τολμάς να πεις ότι «φτύνω αυτόν»; Και όχι μόνο αυτό, αλλά και χίλιους άλλους μαζί με αυτόν;

Στάσου, άνθρωπε, σταμάτησε τη μανία σου, αναγνώρισε την αξία του αδελφού σου, μάθε ότι αυτά τα λόγια είναι απόδειξη ανοησίας και παραφροσύνης και λέγε τα αντίθετα, ότι «και αν ακόμη με φτύνει άπειρες φορές, εγώ δεν θα απομακρυνθώ από αυτόν». Έτσι και τον αδελφό θα κερδίσεις και θα ζήσεις για τη δόξα του Θεού και θα συμμετάσχεις στα μελλοντικά αγαθά, τα οποία είθε όλοι μας να επιτύχουμε, με τη χάρη και τη φιλανθρωπία του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, μαζί με τον οποίο στον Πατέρα και συγχρόνως στο Άγιο Πνεύμα ανήκει η δόξα, τώρα και πάντοτε και στους αιώνες. Αμήν.

ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ,

επιμέλεια κειμένου: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος

ΠΗΓΕΣ:

• https://greekdownloads3.files.wordpress.com/2014/08/in-epistulam-ad-romanos.pdf

• Ιωάννου του Χρυσοστόμου Άπαντα τα έργα, Υπόμνημα στην Προς Ρωμαίους επιστολή, επιλεγμένο απόσπασμα από την ομιλία ΚΗ΄, πατερικές εκδόσεις «Γρηγόριος ο Παλαμάς»(ΕΠΕ), εκδ. οίκος «Το Βυζάντιον», Θεσσαλονίκη 1985, τόμος 17, σελίδες 607-623.

• http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/tools/liddell-scott/index.html

• Π. Τρεμπέλα, Η Καινή Διαθήκη με σύντομη ερμηνεία (απόδοση στην κοινή νεοελληνική), εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Ο Σωτήρ», έκδοση τέταρτη, Αθήνα 2014.

• Η Καινή Διαθήκη, Κείμενον και ερμηνευτική απόδοσις υπό Ιωάννου Κολιτσάρα, εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Η Ζωή», έκδοση τριακοστή τρίτη, Αθήνα 2009.

• Η Παλαιά Διαθήκη κατά τους εβδομήκοντα, Κείμενον και σύντομος απόδοσις του νοήματος υπό Ιωάννου Κολιτσάρα, εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Η Ζωή», έκδοση τέταρτη, Αθήνα 2005.

• Π.Τρεμπέλα, Το Ψαλτήριον με σύντομη ερμηνεία(απόδοση στην κοινή νεοελληνική), εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Ο Σωτήρ», έκδοση τρίτη, Αθήνα 2016

• http://users.sch.gr/aiasgr/Palaia_Diathikh/Biblia/Palaia_Diathikh.htm

• http://users.sch.gr/aiasgr/Kainh_Diathikh/Biblia/Kainh_Diathikh.htm

ΚΥΡΙΑΚΗ Ζ΄ΜΑΤΘΑΙΟΥ[:Ματθ.9,27-35]

Ο ΙΕΡΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ

ΓΙΑ ΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΤΥΦΛΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΔΑΙΜΟΝΙΖΟΜΕΝΟΥ ΚΩΦΟΥ

«Καὶ παράγοντι ἐκεῖθεν τῷ Ἰησοῦ ἠκολούθησαν αὐτῷ δύο τυφλοὶ κράζοντες καὶ λέγοντες· ἐλέησον ἡμᾶς, υἱὲ Δαυΐδ(:Και ενώ έφευγε από εκεί ο Ιησούς, Τον ακολούθησαν δύο τυφλοί, οι οποίοι φώναζαν δυνατά και έλεγαν: “Σπλαχνίσου μας και θεράπευσέ μας, ένδοξε απόγονε του Δαβίδ”). Ἐλθόντι δὲ εἰς τὴν οἰκίαν προσῆλθον αὐτῷ οἱ τυφλοί, καὶ λέγει αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· πιστεύετε ὅτι δύναμαι τοῦτο ποιῆσαι; Λέγουσιν αὐτῷ· ναί, Κύριε(:Και όταν έφθασε στο σπίτι, ήλθαν κοντά Του οι τυφλοί, και ο Ιησούς τους λέει: “Πιστεύετε ότι έχω τη δύναμη να κάνω αυτό που μου ζητάτε;” Και εκείνοι του απαντούν: “Ναι, Κύριε”).Τότε ἥψατο τῶν ὀφθαλμῶν αὐτῶν λέγων· κατὰ τὴν πίστιν ὑμῶν γενηθήτω ὑμῖν(:Τότε άγγιξε με τα δάκτυλά Του τα μάτια τους και τους είπε: “Ας γίνει αυτό που ζητάτε σύμφωνα με την πίστη σας”). Καὶ ἀνεῴχθησαν αὐτῶν οἱ ὀφθαλμοί (:Και aνοίχτηκαν τα μάτια τους)»[Ματθ. 9, 27-30].

Τι τέλος πάντων ήταν εκείνο που ωθούσε εκείνους τους δύο τυφλούς ώστε να φωνάζουν δυνατά; Με σκοπό πάλι να μας διδάξει ότι πρέπει να αποφεύγουμε τη δόξα εκ μέρους των πολλών· διότι επειδή βρισκόταν η οικία κοντά, τους οδηγεί εκεί για να τους θεραπεύσει κατ’ ιδίαν. Και αυτό επίσης καθίσταται φανερό και από το ότι τους έδωσε εντολή να μην αναφέρουν το συμβάν σε κανένα. Και δεν είναι μικρή αυτή η κατηγορία για τους Ιουδαίους, κατά τη στιγμή που αυτοί οι οποίοι είχαν τυφλά τα μάτια τους, πιστεύουν στον Ιησού μόνο από όσα ακούνε, ενώ οι Ιουδαίοι εμπόδιζαν και τους οφθαλμούς τους να βλέπουν όσα γίνονταν από Αυτόν, και μολονότι έβλεπαν τα θαύματα και είχαν ως μάρτυρα των όσων συνέβαιναν τους οφθαλμούς τους, προέβαιναν σε τελείως αντίθετες ενέργειες.

Πρόσεξε επίσης και την προθυμία τους, που γίνεται φανερή και από την κραυγή τους και από το περιεχόμενο της παρακλήσεώς τους· διότι όχι απλώς και μόνο πλησίασαν τον Ιησού, αλλά και φωνάζοντας δυνατά και δεν πρόβαλλαν με την παράκλησή τους τίποτε άλλο παρά μόνο να τους ευσπλαχνιστεί. Και Τον αποκαλούσαν «υιό του Δαβίδ» επειδή εθεωρείτο η ονομασία αυτή πολύ τιμητική. Πραγματικά, σε πολλές περιπτώσεις και οι προφήτες αποκαλούσαν έτσι τους βασιλείς εκείνους που ήθελαν να τους τιμήσουν και να τους παρουσιάσουν ως πολύ σπουδαίους.

Αφού λοιπόν τους οδήγησε στην οικία, τους υποβάλλει δεύτερη ερώτηση· διότι σε όλες τις περιπτώσεις επιδίωκε να θεραπεύει κατόπιν παρακλήσεων των ασθενών, για να μη νομίσει κανείς ότι ενεργούσε τα θαύματα αυτά απλώς και μόνο από φιλοδοξία· και όχι μόνο γι’ αυτό, αλλά και για να δείξει ότι οι δύο αυτοί τυφλοί ήταν άξιοι θεραπείας, και επιπλέον για να μη λέγει κανένας, ότι εάν από την ευσπλαχνία Του μόνο έσωζε, έπρεπε όλους να τους σώζει· διότι και η φιλανθρωπία έχει κάποια αιτία, την πίστη δηλαδή εκείνων που σώζονται. Και βέβαια δεν ζητεί επίμονα μόνο γι΄αυτόν τον λόγο την πίστη από αυτούς, αλλά και επειδή Τον ονόμασαν «υιό του Δαβίδ», για να τους εξυψώσει πνευματικά και να τους διδάξει ποια γνώμη πρέπει να έχουν γι’ Αυτόν, τους λέγει: «Πιστεύετε ὅτι δύναμαι τοῦτο ποιῆσαι;(:Πιστεύετε ότι έχω τη δύναμη να κάνω αυτό που μου ζητάτε;”)»[Ματθ.9,28]. Δεν είπε: «Πιστεύετε ότι μπορώ να παρακαλέσω τον Πατέρα μου, ότι μπορώ να προσευχηθώ», αλλά ότι «εγώ μπορώ να κάνω αυτό που ζητείτε».

Τι απαντούν λοιπόν εκείνοι; «Ναί, Κύριε». Δεν Τον ονομάζουν πλέον υιό του Δαβίδ, αλλά ανέρχονται πνευματικά υψηλότερα και ομολογούν ότι είναι Κύριος. Και τότε λοιπόν και ο Ιησούς θέτει τη χείρα Του επάνω τους και λέγει: «Κατὰ τὴν πίστιν ὑμῶν γενηθήτω ὑμῖν(:Ας γίνει αυτό που ζητάτε σύμφωνα με την πίστη σας”)»[Ματθ.9,29]. Το κάνει αυτό επίσης για να ενδυναμώσει την πίστη τους και να δείξει ότι και αυτοί συνεισέφεραν στην επιτέλεση του θαύματος και επιπλέον για να επιβεβαιώσει ότι τα λόγια τους δεν ήσαν λόγια κολακείας· διότι δεν είπε «Ας ανοίξουν οι οφθαλμοί σας», αλλά «ας γίνει σε σας αυτό που ζητείτε σύμφωνα με την πίστη σας», πράγμα που λέγει σε πολλούς από εκείνους που Τον πλησίασαν, με σκοπό να καταστήσει γνωστή την πίστη της ψυχής τους πριν από τη θεραπεία των σωμάτων τους, ώστε να καταστήσει εκείνους περισσότερο ενάρετους και ευδόκιμους σε πίστη και έργα και στους άλλους να προκαλέσει περισσότερη προθυμία.

Κατά τον ίδιο τρόπο ενήργησε και στον παραλυτικό, καθόσον πριν να θεραπεύσει το σώμα του, την ψυχή του εξυψώνει που ήταν πεσμένη, λέγοντας τα εξής: «Θάρσει, τέκνον· ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου(:Έχε θάρρος, παιδί μου˙ έχουν συγχωρηθεί οι αμαρτίες σου)»[Ματθ.9,2]. Και την θυγατέρα του αρχισυναγώγου αφού την ανέστησε την κράτησε από το χέρι της και μέσω της τραπέζης, της δίδαξε τον Ευεργέτη της[πρβλ. Λουκά 8, 55-56: «Καὶ ἐπέστρεψε τὸ πνεῦμα αὐτῆς, καὶ ἀνέστη παραχρῆμα, καὶ διέταξεν αὐτῇ δοθῆναι φαγεῖν. καὶ ἐξέστησαν οἱ γονεῖς αὐτοῖς. ὁ δὲ παρήγγειλεν αὐτοῖς μηδενὶ εἰπεῖν τὸ γεγονός(:Τότε η ψυχή της επέστρεψε στο σώμα και αναστήθηκε αμέσως. Και ο Ιησούς διέταξε να της δώσουν φαγητό να φάει, για να πάρει δυνάμεις μετά από την εξάντληση που της είχε φέρει η χρόνια και θανατηφόρα ασθένειά της. Οι γονείς της έμειναν εκστατικοί και κυριεύτηκαν από βαθύ και μεγάλο θαυμασμό. Ο Ιησούς όμως τους έδωσε την εντολή να μην πουν σε κανέναν αυτό που έγινε, για να μην ερεθίζεται ο φθόνος των εχθρών Του)»].

Και στην περίπτωση του εκατόνταρχου ενήργησε κατά τον ίδιο τρόπο, εξαρτώντας τα πάντα από την πίστη[πρβλ. Ματθ. 8, 10-13: «Ἀκούσας δὲ ὁ Ἰησοῦς ἐθαύμασε καὶ εἶπε τοῖς ἀκολουθοῦσιν· ἀμὴν λέγω ὑμῖν, οὐδὲ ἐν τῷ Ἰσραὴλ τοσαύτην πίστιν εὗρον. λέγω δὲ ὑμῖν ὅτι πολλοὶ ἀπὸ ἀνατολῶν καὶ δυσμῶν ἥξουσι καὶ ἀνακλιθήσονται μετὰ Ἀβραὰμ καὶ Ἰσαὰκ καὶ Ἰακὼβ ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν, οἱ δὲ υἱοὶ τῆς βασιλείας ἐκβληθήσονται εἰς τὸ σκότος τὸ ἐξώτερον· ἐκεῖ ἔσται ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων. καὶ εἶπεν ὁ Ἰησοῦς τῷ ἑκατοντάρχῳ· ὕπαγε, καὶ ὡς ἐπίστευσας γενηθήτω σοι. καὶ ἰάθη ὁ παῖς αὐτοῦ ἐν τῇ ὥρᾳ ἐκείνῃ(:Όταν ο Ιησούς άκουσε τα λόγια του αυτά, θαύμασε και είπε σε εκείνους που Τον ακολουθούσαν: “Αληθινά σας λέω, τόσο μεγάλη πίστη δεν βρήκα ούτε ανάμεσα στους Ισραηλίτες, οι οποίοι είναι ο εκλεκτός λαός του Θεού. Σας διαβεβαιώνω λοιπόν ότι πολλοί σαν τον εκατόνταρχο θα έλθουν από ανατολή και δύση, απ’ όλα τα μέρη του κόσμου, και θα καθίσουν μαζί με τον Αβραάμ, τον Ισαάκ και τον Ιακώβ στο ευφρόσυνο δείπνο της βασιλείας των ουρανών, ενώ εκείνοι που κατάγονται από τον Αβραάμ και σύμφωνα με τις επαγγελίες και υποσχέσεις του Θεού είναι κληρονόμοι της βασιλείας, θα ριχθούν έξω απ’ αυτήν, στο σκοτάδι που είναι τελείως απομακρυσμένο από τη βασιλεία του Θεού. Εκεί θα κλαίνε και θα τρίζουν τα δόντια τους”. Και είπε ο Ιησούς στον εκατόνταρχο: “Πήγαινε στο σπίτι σου κaι ας γίνει σε σένα όπως το πίστεψες (ότι δηλαδή μόνο με τον λόγο μου και από μακριά μπορώ να θεραπεύσω το δούλο σου)”. Και πράγματι εκείνη τη στιγμή θεραπεύθηκε ο δούλος του)»].

Και τους μαθητές Του επίσης όταν τους έσωζε από την τρικυμία της θάλασσας, τους απάλλασσε κατά πρώτον από την ολιγοπιστία τους [πρβ. Ματθ. 8,26: «Τί δειλοί ἐστε, ὀλιγόπιστοι; Τότε ἐγερθεὶς ἐπετίμησε τοῖς ἀνέμοις καὶ τῇ θαλάσσῃ, καὶ ἐγένετο γαλήνη μεγάλη (:“Γιατί είστε δειλοί, ολιγόπιστοι;”. Τότε, αφού σηκώθηκε όρθιος, διέταξε με αυστηρότητα τους ανέμους και τη θάλασσα, και αμέσως έγινε γαλήνη μεγάλη)»].

Κατά τον ίδιο τρόπο λοιπόν ενεργεί και στην περίπτωση αυτή. Γνώριζε μεν και πριν εκείνοι φωνάξουν, τις απόκρυφες σκέψεις της διάνοιάς τους, όμως για να εμβάλει και σε άλλους τον ίδιο ζήλο, τους φανερώνει και στους άλλους διακηρύσσοντας με την πράξη της θεραπείας τους την πίστη που κρυβόταν μέσα τους.

Στη συνέχεια μετά τη θεραπεία δίνει εντολή να μην αναγγείλουν το συμβάν σε κανένα· και δεν δίνει απλώς εντολή, αλλά μάλιστα με τόνο πολύ αυστηρό· διότι, λέγει: «καὶ ἐνεβριμήσατο αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς λέγων· ὁρᾶτε μηδεὶς γινωσκέτω(:και ο Ιησούς με αυστηρότητα τούς πρόσταξε λέγοντας: “Προσέχετε, κανείς μη μάθει το θαύμα που σας έκανα”)»[Ματθ.9,30]. «Οἱ δὲ ἐξελθόντες διεφήμισαν αὐτὸν ἐν ὅλῃ τῇ γῇ ἐκείνῃ (:Αυτοί όμως, όταν βγήκαν από το σπίτι, διέδωσαν τη φήμη του Ιησού ως Μεσσία και θαυματουργού σε όλη τη χώρα εκείνη)»[Ματθ.9,31].

Δεν μπόρεσαν βέβαια να συγκρατηθούν οι τυφλοί, αλλά αντίθετα έγιναν κήρυκες και ευαγγελιστές του θαύματος· και μολονότι έλαβαν εντολή να μην αναγγείλουν το γεγονός, δεν μπόρεσαν να το κρατήσουν μυστικό. Εάν όμως σε άλλες περιπτώσεις φαίνεται να λέγει: «Πήγαινε και διηγήσου τη δόξα του Θεού»[ πρβ. Μάρκ.5,19: «Ὕπαγε εἰς τὸν οἶκόν σου πρὸς τοὺς σοὺς καὶ ἀνάγγειλον αὐτοῖς ὅσα σοι ὁ Κύριος πεποίηκε καὶ ἠλέησέ σε(:Πήγαινε στο σπίτι σου κοντά στους δικούς σου και διηγήσου σε αυτούς όσα σου έκανε ο Κύριος και πόσο σε ελέησε, αφού σε ελευθέρωσε από τόσο πλήθος δαιμόνων)» και Λουκά 8,39: «Ὑπόστρεφε εἰς τὸν οἶκόν σου καὶ διηγοῦ ὅσα ἐποίησέ σοι ὁ Θεός(:Γύρισε πίσω στο σπίτι σου και να διηγείσαι όσα σου έκανε ο Θεός, ο Οποίος σε απάλλαξε από τα δαιμόνια)»] δεν δηλώνει αυτό αντίθεση προς αυτό που αναφέρθηκε προηγουμένως, αλλά αντιθέτως αυτό ακριβώς δηλώνει, σε μεγάλο μάλιστα βαθμό· διότι μας διδάσκει να μη λέμε τίποτε για τους εαυτούς μας, αλλά και να εμποδίζουμε αυτούς που θέλουν να μας εγκωμιάσουν. Όταν όμως η δόξα αναφέρεται στον Θεό, όχι μόνο δεν μας εμποδίζει, αλλά και προστάσσει να το πράττουμε αυτό.

«Αὐτῶν δὲ ἐξερχομένων(:Και καθώς οι δύο αυτοί έβγαιναν από το σπίτι)», λέγει ο ευαγγελιστής, «ἰδοὺ προσήνεγκαν αὐτῷ ἄνθρωπον κωφὸν δαιμονιζόμενον(:ιδού, έφεραν προς τον Ιησού έναν άνθρωπο που ήταν κυριευμένος από δαιμόνιο και ήταν κουφός και άλαλος)». Η πάθησή του αυτή δεν ήταν εκ φύσεως, αλλά προερχόταν από ισχυρή επίδραση του δαίμονος· για τούτο και χρειαζόταν άλλους για να τον οδηγήσουν στον Ιησού. Ούτε βέβαια μπορούσε μόνος του να παρακαλέσει τον Κύριο, διότι ήταν άφωνος, ούτε άλλους να ικετεύσει, διότι ο δαίμονας τού έδεσε τη γλώσσα και μαζί με τη γλώσσα και την ψυχή του δέσμευσε. Για τον λόγο αυτό δεν απαιτεί πίστη από αυτόν, αλλά αμέσως θεραπεύει την ασθένειά του· διότι λέγει ο ευαγγελιστής: «Καὶ ἐκβληθέντος τοῦ δαιμονίου ἐλάλησεν ὁ κωφός(:Και μόλις ο Χριστός έδιωξε το δαιμόνιο αυτό, ο κουφός μίλησε)».

«Καὶ ἐθαύμασαν οἱ ὄχλοι λέγοντες ὅτι οὐδέποτε ἐφάνη οὕτως ἐν τῷ Ἰσραήλ(:Και τα πλήθη του λαού θαύμασαν και έλεγαν: “Ποτέ δεν φάνηκαν τέτοια θαύματα στο έθνος του Ισραήλ˙ ούτε όταν οι προφήτες και οι υπόλοιποι άγιοι άνδρες θαυματουργούσαν ανάμεσά του”)»[Ματθ.9,33].Αυτό βέβαια κατεξοχήν ενοχλούσε τους Φαρισαίους, το ότι δηλαδή θεωρούσαν οι άνθρωποι του λαού τον Ιησού ως ανώτερο όλων, όχι μόνο εκείνων που ζούσαν τότε, αλλά και αυτών που έζησαν παλαιότερα. Τον θεωρούσαν επίσης ως ανώτερο όχι επειδή θεράπευε απλώς, αλλά επειδή θεράπευε εύκολα και αμέσως και πλήθος νοσημάτων και μάλιστα που ήταν αθεράπευτα. Και αυτή λοιπόν ήταν η γνώμη του πλήθους του λαού και έτσι εκδήλωνε έτσι τον θαυμασμό του.

Οι Φαρισαίοι όμως ενεργούσαν κατά εντελώς αντίθετο τρόπο· διότι όχι μόνο συκοφαντούσαν τα όσα συνέβαιναν, αλλά και δεν ντρέπονταν να αντιφάσκουν προς τα λεγόμενά τους· διότι τέτοια είναι η πονηρία. Και τι λένε λοιπόν; : «Ἐν τῷ ἄρχοντι τῶν δαιμονίων ἐκβάλλει τὰ δαιμόνια (:Με τη βοήθεια και τη συνεργασία του αρχηγού των δαιμόνων βγάζει τα δαιμόνια από τους δαιμονισμένους)». Τι θα μπορούσε να θεωρηθεί πιο ανόητο από αυτό; Διότι βέβαια είναι αδύνατο, όπως λέγει στη συνέχεια ο Ιησούς, ο δαίμονας να εκδιώκει τον δαίμονα, επειδή εκείνος συνηθίζει να οργανώνει και να συνενώνει τα δικά του και όχι να τα διαλύει· ενώ ο Χριστός όχι μόνο εξέβαλε δαίμονες αλλά και λεπρούς καθάριζε, και νεκρούς ανάσταινε, και τη θάλασσα χαλιναγωγούσε και τα αμαρτήματα συγχωρούσε και ουράνια βασιλεία κήρυττε και τους ανθρώπους οδηγούσε στον Πατέρα, πράγματα τα οποία ούτε θα μπορούσε ποτέ να εγκρίνει ο δαίμονας, ούτε βέβαια και θα ήταν δυνατόν ποτέ να τα πραγματοποιήσει· διότι οι δαίμονες οδηγούν τους ανθρώπους στα είδωλα και τους απομακρύνουν από τον Θεό και τους πείθουν να μην πιστεύουν στη μέλλουσα ζωή.

Ο δαίμονας όταν υβρίζεται, δεν ευεργετεί, αφού μάλιστα και όταν δεν υβρίζεται, βλάπτει αυτούς που πιστεύουν σε αυτόν και τον τιμούν. Ο Κύριος όμως πράττει το αντίθετο· διότι μετά από αυτές τις ύβρεις και τις λοιδορίες, λέγει ο ευαγγελιστής: «Καὶ περιῆγεν ὁ Ἰησοῦς τὰς πόλεις πάσας καὶ τὰς κώμας διδάσκων ἐν ταῖς συναγωγαῖς αὐτῶν καὶ κηρύσσων τὸ εὐαγγέλιον τῆς βασιλείας καὶ θεραπεύων πᾶσαν νόσον καὶ πᾶσαν μαλακίαν ἐν τῷ λαῷ(:Και περιόδευε ο Ιησούς όλες τις πόλεις και τα χωριά, διδάσκοντας στις συναγωγές τους και κηρύττοντας το χαρμόσυνο κήρυγμα της βασιλείας του Θεού και θεραπεύοντας κάθε ασθένεια και αδιαθεσία στον λαό)»[Ματθ.9,35].Και όχι μόνο δεν τιμώρησε αυτούς για την αναισθησία τους , αλλά ούτε καν τους επιτίμησε, και έτσι απέδειξε και την πραότητά Του και συγχρόνως μέσω αυτής έλεγξε την κατηγορία των Φαρισαίων. Συγχρόνως επίσης επιθυμούσε με τα θαύματα που επρόκειτο να επιτελέσει στη συνέχεια να καταστήσει ακόμη μεγαλύτερη την απόδειξη και τότε να τους ελέγξει και με τους λόγους Του.

Μετέβαινε λοιπόν και στις πόλεις και στα χωριά και στις συναγωγές τους, διδάσκοντάς μας να αμείβουμε κατά αυτόν τον τρόπο αυτούς που μας κατηγορούν, όχι δηλαδή με άλλες κατηγορίες, αλλά με μεγαλύτερες ευεργεσίες· διότι εάν ευεργετείς τους συνανθρώπους σου όχι για να σε δουν οι άνθρωποι αλλά για τη δόξα του Θεού, όσα και αν σου κάνουν, μη σταματήσεις να τους ευεργετείς, για να λάβεις ακόμη πιο μεγάλη αμοιβή· διότι βέβαια αυτός που σταματά την ευεργεσία μετά τη συκοφαντία δείχνει ότι προσπαθεί να ασκήσει αυτό το έργο, όχι για να δοξάσει τον Θεό, αλλά για να λάβει τον έπαινο των ανθρώπων. Για τον λόγο αυτό, θέλοντας να μας διδάξει ο Χριστός, ότι από αγαθότητα και μόνο προέβαινε στις ενέργειες αυτές, όχι μόνο δεν περίμενε να έλθουν προς Αυτόν οι ασθενείς, αλλά και ο Ίδιος μετέβαινε προς εκείνους, χαρίζοντάς τους τα δύο πιο μεγάλα αγαθά· το πρώτο ήταν το ευαγγέλιο της βασιλείας των ουρανών, και το δεύτερο η θεραπεία όλων των ασθενειών. Και δεν παρέβλεπε καμία πόλη, ούτε παρέλειπε κανένα χωριό, αλλά επισκεπτόταν κάθε τόπο.

ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ,

επιμέλεια κειμένου: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος

ΠΗΓΕΣ:

• https://greekdownloads3.files.wordpress.com/2014/08/in-matthaeum.pdf

• Ιωάννου του Χρυσοστόμου Άπαντα τα έργα, Υπόμνημα στο Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον, ομιλία ΛΒ΄, πατερικές εκδόσεις «Γρηγόριος ο Παλαμάς»(ΕΠΕ), εκδ. οίκος «Το Βυζάντιον», Θεσσαλονίκη 1990, τόμος 10, σελίδες 366-377.

• Βιβλιοθήκη των Ελλήνων, Άπαντα των αγίων Πατέρων, Ιωάννου Χρυσοστόμου έργα, τόμος 65, σελ. 134-139.

• (http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/tools/liddell-scott/index.html

• Π. Τρεμπέλα, Η Καινή Διαθήκη με σύντομη ερμηνεία (απόδοση στην κοινή νεοελληνική), εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Ο Σωτήρ», έκδοση τέταρτη, Αθήνα 2014.

• Η Καινή Διαθήκη, Κείμενον και ερμηνευτική απόδοσις υπό Ιωάννου Κολιτσάρα, εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Η Ζωή», έκδοση τριακοστή τρίτη, Αθήνα 2009.

• Η Παλαιά Διαθήκη κατά τους εβδομήκοντα, Κείμενον και σύντομος απόδοσις του νοήματος υπό Ιωάννου Κολιτσάρα, εκδόσεις αδελφότητος θεολόγων «Η Ζωή», έκδοση τέταρτη, Αθήνα 2005.

• http://users.sch.gr/aiasgr/Palaia_Diathikh/Biblia/Palaia_Diathikh.htm

• http://users.sch.gr/aiasgr/Kainh_Diathikh/Biblia/Kainh_Diathikh.htm

ΚΥΡΙΑΚΗ Ζ΄ΜΑΤΘΑΙΟΥ[:Ρωμ.15,4]

Απομαγνητοφωνημένη ομιλία μακαριστού γέροντος Αθανασίου Μυτιληναίου με θέμα:

«Η ΠΑΛΑΙΑ ΚΑΙ Η ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ ΣΤΗ ΖΩΗ ΤΟΥ ΠΙΣΤΟΥ»

[εκφωνήθηκε στην Ιερά Μονή Κομνηνείου Λαρίσης στις 21-7-1985]

[Β140]

Ο Απόστολος Παύλος, αγαπητοί μου, επιθυμώντας να βοηθήσει τους πιστούς της Εκκλησίας της Ρώμης, γράφει τα εξής: «Ὀφείλομεν δὲ ἡμεῖς οἱ δυνατοὶ τὰ ἀσθενήματα τῶν ἀδυνάτων βαστάζειν, καὶ μὴ ἑαυτοῖς ἀρέσκειν». «Εμείς», λέγει, «οι δυνατοί, εμείς που νομίζομε ότι μπορεί να έχομε κάποια δύναμη πνευματική, ας κρατήσομε τις ατέλειες εκείνων οι οποίοι έχουν ολιγοτέραν πνευματική δύναμη». Και για να στηρίξει αυτό, δηλαδή ότι δεν πρέπει να υπάρχει μία αυταρέσκεια, «μὴ ἑαυτοῖς ἀρέσκειν», αλλά πρέπει να βοηθούμε πραγματικά τους άλλους, αναφέρεται σε ένα πρότυπον. Και αυτό το πρότυπον είναι ο Ιησούς Χριστός· «δια τον Οποίον», λέγει, «εγράφη στην Παλαιά Διαθήκη: Οἱ ὀνειδισμοὶ τῶν ὀνειδιζόντων σε ἐπέπεσον ἐπ᾿ ἐμέ». Ως να αποτείνεται ο Υιός προς τον Πατέρα λέγοντας: «Εκείνοι που ονείδιζαν Σένα, ω Πατέρα μου, τώρα ονειδίζουν Εμένα». Είναι από τον Ψαλμόν 68, στίχος 10.

Και εξ αφορμής όλων αυτών που σημειώνει ο Απόστολος, ότι δηλαδή πρότυπό μας είναι ο Χριστός, ο Οποίος επήρε επάνω Του τον ονειδισμόν του Πατρός εκ μέρους των Εβραίων που απέδιδαν εις τον Πατέρα, προβαίνει σε μία γενικοτέρα μεγίστη αλήθεια. Ότι δηλαδή ό,τι εγράφη στην Παλαιά Διαθήκη, αφού ανεφέρθη εις τον Χριστόν, αυτό εγράφη και για μας εις την Καινή Διαθήκη. Και συνεπώς ολόκληρη η Αγία Γραφή, και η Παλαιά και η Καινή Διαθήκη, είναι μία διαρκής και μόνιμος αξία. Γι΄αυτό σημειώνει και λέγει: «Ὃσα γὰρ προεγράφη(:διότι όσα γράφτηκαν πιο μπροστά, στην Παλαιά Διαθήκη), εἰς τὴν ἡμετέραν διδασκαλίαν προεγράφη(:γράφτηκαν για τη δική μας διδασκαλία), ἵνα διὰ τῆς ὑπομονῆς καὶ τῆς παρακλήσεως τῶν γραφῶν(:με την υπομονή και την ελπίδα και την παρηγορία των γραφών) τὴν ἐλπίδα ἔχωμεν(:έχομε την ελπίδα της σωτηρίας)».

Ώστε λοιπόν αγαπητοί μου, να ένα μεγάλο θέμα εδώ, ότι η Παλαιά Διαθήκη βρίσκει το πλήρωμά της μέσα στην Καινή Διαθήκη μέσα στον χρόνο, μέσα στην Εκκλησία, μέσα στους πιστούς· διότι ξαναλέγω άλλη μία φορά, εκείνο που λέγει «προεγράφη», προεγράφη για μας, για την Εκκλησία. Συνεπώς σήμερα η Παλαιά Διαθήκη, η οποία έχει φύγει από τη ζωή μας -προσπαθήσαμε να τη βγάλομε την Παλαιά Διαθήκη, από μία παρανόηση ή κακόβουλα, όπως θέλετε πάρτε το, θεωρούμε ότι ο Θεός της Παλαιάς Διαθήκης είναι κάποιος κακός Θεός, κάποιος αιμοβόρος Θεός, κάποιος εκδικητικός Θεός, ο οποίος δεν έχει καμία σχέση με τον Θεό της Καινής Διαθήκης. Βέβαια ένας μελετητής γρήγορα ανακαλύπτει ότι είναι ο ίδιος ο Θεός. Κι αν θέλετε, Εκείνος που ομιλεί εις την Παλαιά Διαθήκη, δεν είναι παρά ο Ίδιος Εκείνος που ομιλεί εις την Καινή Διαθήκη, δηλαδή ο Υιός. Ο Υιός ομίλησε εις το Σινά. Ο Υιός είπε: «Ὁ Θεός πῦρ καταναλίσκον» ότι είναι. Ο Θεός είπε ότι είναι ζηλωτής κ.ο.κ. Ο Ίδιος που ενηνθρώπησε όταν ήλθε το πλήρωμα των καιρών.

Όταν λοιπόν ο Απόστολος Παύλος σημειώνει: «Ὃσα γὰρ προεγράφη», όσα γράφτηκαν για μας πιο μπροστά, αναφέρεται όπως βλέπετε στην Παλαιά Διαθήκη. Και θέλει να τονίσει ότι η Παλαιά Διαθήκη έχει αμείωτον αξίαν, μόνιμον, για κάθε εποχή και για κάθε πιστό μέσα στην Εκκλησία.

Αλλά για να το καταλάβομε αυτό, επιτρέψατε να κάνομε μία πολύ μικρή και σύντομη ανάλυση. Και πρώτα πρώτα να δούμε το ιστορικόν μέρος της Παλαιάς Διαθήκης. Είναι γνωστό ότι η Παλαιά Διαθήκη έχει βιβλία ιστορικά, έχει ποιητικά, έχει και προφητικά. Και τα μεν ιστορικά αναφέρονται στην Ιστορία του Ισραήλ, τα ποιητικά είναι οι Ψαλμοί, ο Ιώβ κ.ο.κ., Άσμα Ασμάτων. Τα δε προφητικά είναι τα έργα των προφητών.

Ως προς τα ιστορικά βιβλία, όπως είναι τα πρώτα πέντε βιβλία, η Γένεσις, η Έξοδος, το Λευιτικόν, οι Αριθμοί και το Δευτερονόμιον, και τα παρακάτω ιστορικά βιβλία, όπως είναι ο Ιησούς του Ναυή, τα τέσσερα Βασιλειών κ.ο.κ., αυτά, αγαπητοί μου, θεωρούνται από τους αρνητάς του Χριστιανισμού, δυστυχώς και από πολλούς χριστιανούς, ότι είναι η Ιστορία του Ισραήλ, που για μας τους Έλληνες δεν μας ενδιαφέρει. «Έχομε τη δική μας την Ιστορία, γιατί πρέπει να μάθομε την Ιστορία του Ισραήλ; Ποιος ο λόγος;». Αυτό είναι το επιχείρημά τους.

Ύστερα, εμείς οι Έλληνες είχαμε μιαν άλλη τοποθέτηση. Η τοποθέτησις του Έλληνος είναι ο ορθός λόγος. Η τοποθέτησις του Εβραίου είναι η πίστις. Ο Έλληνας επινοεί. Ο Εβραίος δέχεται αποκάλυψιν. Εάν ο Εβραίος επινοήσει, αμαρτάνει απέναντι του αποκαλύπτοντος Θεού, του αποκαλυπτόμενου Θεού. Συνεπώς οι τοποθετήσεις μας είναι διαφορετικές. Εμείς, επειδή στηριζόμεθα εις τον ανθρώπινον λόγον, εμείς έχομε μια υπερηφάνεια. Όταν λέγω «Εμείς οι Έλληνες», οι αρχαίοι Έλληνες. Και καλύτερα, αν θέλετε, ο όρος «Ἕλλην» δεν είναι αυτός που συμπίπτει με τον γεωγραφικόν χώρον «Ἕλλην», αλλά είναι ο τρόπος με τον οποίον σκέπτεται ένας άνθρωπος. Και εμείς οι Έλληνες σκεφτήκαμε έτσι… Εμείς λοιπόν οι Έλληνες έτσι σκεφτόμαστε. Και σκεφτόμαστε ακόμη έτσι παρά ότι είμαστε Χριστιανοί. Και ερχόμαστε και λέμε: «Εμείς έχομε μια ένδοξη Ιστορία. Ένδοξη, που βγήκε από τις δικές μας τις δυνάμεις. Ποτέ δεν ήρθε ο Θεός να μας πει: ‘’Θα πολεμήσω μαζί σας’’. Οι Εβραίοι έχουν μία Ιστορία που όταν νικούν, νικά για λογαριασμό τους ο Θεός. Συνεπώς αυτό έρχεται σε αντίθεση με την υπερηφάνειά μας και δεν θέλομε τον Θεό της Παλαιάς Διαθήκης. Δεν θέλομε την Ιστορία του Ισραήλ. Δεν μας…-ας πω μια σύγχρονη έκφραση– δεν μας εκφράζει. Δεν το θέλομε, δεν μας αρέσει»… Αυτό είναι ένα βασικό επιχείρημα. Στο βάθος όμως πρόκειται περί μιας αγνοίας ή περί μιας κακοβούλου θέσεως.

Θα ήθελα να σας έλεγα, αγαπητοί μου, ότι η Ιστορία του Ισραήλ είναι μία τυπική Ιστορία. Μπορούσαν οι Εβραίοι να σταθούν όπως και οι Έλληνες. Αν μου πείτε ότι είναι Ασιάται, θα σας έλεγα ότι και οι Έλληνες είναι Ασιάται. Και οι Έλληνες ήρθαν από τα βάθη της Ασίας. Ναι. Και οι Έλληνες. Αν θέλετε, από τη Μεσοποταμία όλοι ξεκίνησαν. Κατά τη Γραφήν και κατά τους ανθρωπολόγους. Μην μου το πείτε αυτό. Θα μπορούσαν θαυμάσια να πολεμήσουν οι Εβραίοι. Απλώς ο Θεός δεν θέλει το πράγμα έτσι. Θέλει απλώς να μπει στην Ιστορία. Και μπαίνει στην Ιστορία μόνον ενός λαού. Για να μπει κατοπινά στην παγκόσμια Ιστορία. Έτσι, η Ιστορία του Ισραήλ είναι μία τυπική Ιστορία. Και όταν λέμε «τυπική» εννοούμε η Ιστορία εκείνη που βρίσκει την εφαρμογή της ως τύπος σε όλους τους λαούς της Γης. Και ένα βασικό σημείο είναι το εξής, στην Ιστορία την τυπική του Ισραήλ. Ο λαός, όταν είναι κοντά στον Θεό, έχει όλα τα αγαθά Του, όπως και στον Παράδεισον οι πρωτόπλαστοι. Όταν ο λαός φύγει μακριά από τον Θεό και λατρεύσει τα είδωλα, τότε ο Θεός τον τιμωρεί. Αυτή είναι η βασική, η κεντρική, η θεμελιώδης θέσις της ισραηλιτικής Ιστορίας· διότι αυτό βλέπομε σαν μια διοίκουσα θέση, μια διοίκουσα ιδέα, γραμμή, μέσα σε όλο το μήκος της Ιστορίας των Εβραίων.

Αυτό όμως εφαρμόζεται και εις τον καινούριο Ισραήλ. Και ποιος είναι ο νέος Ισραήλ; Ο Ισραήλ της Χάριτος, είναι οι Χριστιανοί. Είναι η εξ Εθνών Εκκλησία. Έτσι μπορούμε να πούμε: αν φύγομε εμείς οι Χριστιανοί από τον Θεό, τότε θα έχομε τις συνέπειες της αποστασίας μας· όπως είχε ο λαός του Ισραήλ κάποτε. Ακούστε, αγαπητοί μου, πώς το λέγει αυτό ο Απόστολος Παύλος, για να δείξει ότι η ιουδαϊκή ιστορία είναι μόνιμος και διαρκής προειδοποίησις δια την Εκκλησία των Εθνών, παντός Έθνους, ανά την Υφήλιον, όχι μόνον των Ελλήνων. Αναφερόμενος στην απείθεια του Ισραήλ εις την έρημο, γράφει στην Α΄προς Κορινθίους 10,10: «Ταῦτα δὲ -όταν τιμωρήθηκαν οι Εβραίοι, αποστατήσαντες εις την έρημον και απειθήσαντες- τύποι ἡμῶν ἐγενήθησαν(:έγιναν για μας τύποι, μοντέλα, υποδείγματα. Ό,τι δηλαδή συνέβη εκεί, θα συμβεί κι εδώ), εἰς τὸ μὴ εἶναι ἡμᾶς ἐπιθυμητὰς κακῶν, καθὼς κἀκεῖνοι ἐπεθύμησαν (:Για να μη γίνομε επιθυμηταί κακών, όπως κι εκείνοι έγιναν επιθυμηταί κακών· επεθύμησαν κρέας, επεθύμησαν τα σκόρδα, επεθύμησαν τα κρομμύδια, επεθύμησαν τα πράσα της Αιγύπτου και είπαν εις τον Μωυσέα: «Τι μας έφερες εδώ; Για να φάμε αυτό το διάκενο, αυτό το κούφιο, το κουτό προϊόν, δηλαδή το μάννα; Θα γυρίσομε πίσω στην Αίγυπτο». Έγιναν επιθυμηταί και ετιμωρήθησαν αυστηρά. Όπως εκείνοι ετιμωρήθησαν, έτσι κι εμείς θα τιμωρηθούμε εάν γίνομε επιθυμηταί· διότι εκείνοι έγιναν τύπος του νέου Ισραήλ, δηλαδή της Εκκλησίας)· μηδὲ γογγύζετε -λέει στη συνέχεια ο Απόστολος Παύλος-, καθὼς καί τινες αὐτῶν ἐγόγγυσαν καὶ ἀπώλοντο ὑπὸ τοῦ ὀλοθρευτοῦ(:Ούτε να γογγύζετε και να μεμψιμοιρείτε εναντίον του Θεού για κάθε περιπέτειά σας και διωγμό σας και δυσκολία σας –Όπως ακριβώς έγιναν και εκείνοι γογγυσταί. Στον τύπο πηγαίνει αμέσως– Και κατεστράφησαν από τον ολοθρευτήν άγγελον). Ταῦτα δὲ πάντα τύποι συνέβαινον ἐκείνοις, ἐγράφη δὲ πρὸς νουθεσίαν ἡμῶν, εἰς οὓς τὰ τέλη τῶν αἰώνων κατήντησεν (:Όλα αυτά συνέβαιναν τυπικώς, τυπολογικώς σε εκείνους, και γράφτηκαν για μας προς νουθεσίαν, τώρα που είμεθα εις το τέλος των αιώνων και πλησιάζει η Δευτέρα του Χριστού παρουσία)».

Ώστε λοιπόν βλέπομε εδώ ότι η διήγησις η ιστορική, η Ιστορία του Ισραήλ δεν είναι απόβλητη. Είναι αναγκαιοτάτη. Θυμηθείτε ακόμη ένα άλλο παράδειγμα. Ο ίδιος ο Κύριος, στο βιβλίο της Αποκαλύψεως, όταν αποτείνεται προς τον Επίσκοπον της Περγάμου, γράφει, λέγει: «Ἀλλὰ ἔχω κατὰ σοῦ ὀλίγα(:Καλός είσαι, έχω όμως μερικά παράπονα μαζί σου), ὅτι ἔχεις ἐκεῖ κρατοῦντας τὴν διδαχὴν Βαλαάμ, ὃς ἐδίδαξε τὸν Βαλὰκ βαλεῖν σκάνδαλον ἐνώπιον τῶν υἱῶν ᾿Ισραὴλ καὶ φαγεῖν εἰδωλόθυτα καὶ πορνεῦσαι. οὕτως ἔχεις καὶ σὺ κρατοῦντας τὴν διδαχὴν τῶν Νικολαϊτῶν ὁμοίως. Μετανόησον οὖν». «Εκεί», λέγει, «στην επαρχία σου, την Πέργαμο, στη Μικρά Ασία, έχεις τη διδαχή του Βαλαάμ, αυτού του ειδωλολάτρου μάγου, που επρότεινε εις τον Βαλάκ, τον βασιλέα των Μωαβιτών, με τι τρόπους να κερδίσει τους Εβραίους». Δηλαδή με άλλα λόγια, με τι τρόπους να κάνει τον Θεό να οργιστεί ο Θεός εναντίον των Εβραίων και τελικά οι Εβραίοι να νικηθούν από τους Μωαβίτας. Τι; Πονηροτάτη μέθοδος, δαιμονική. «Βάλτους», λέει, «να θυσιάσουν στους θεούς σου και βάλτους να πορνεύσουν με τις γυναίκες σου, τα κορίτσια σου και θα δεις τότε, επειδή ο Θεός τους δεν τα θέλει αυτά, θα οργιστεί εναντίον των, θα τους εγκαταλείψει, θα τους τιμωρήσει και τότε θα τους κερδίσεις εσύ». Λέει λοιπόν τώρα ο Χριστός: «Όπως τότε ο Βαλαάμ επρότεινε στον Βαλάκ εκείνα κι εκείνα, έτσι κι εσύ έχεις μερικούς τέτοιους στη μητροπολιτική σου επαρχία. Μετανόησε λοιπόν, γιατί έρχομαι γρήγορα να μετακινήσω τη λυχνία σου. Δηλαδή να σε κάνω να φύγεις από τον τόπον αυτόν». Πού αναφέρθηκε ο Χριστός; Σε μια ιστορία παλιά. Είναι αυτή η ιστορία γραμμένη στο βιβλίο των Αριθμών, δηλαδή σε ένα βιβλίο της Πεντατεύχου.

Βλέπετε, αγαπητοί μου, πώς η Παλαιά Διαθήκη μπαίνει στη ζωή μας την ίδια; Αλλά, γενικά, όπως λέει στην προς Εβραίους ο Απόστολος Παύλος: «Εἰ γὰρ πᾶσα παράβασις καὶ παρακοὴ ἔλαβεν ἔνδικον μισθαποδοσίαν, πῶς ἡμεῖς ἐκφευξόμεθα τηλικαύτης ἀμελήσαντες σωτηρίας;». «Εάν», λέγει, στην Παλαιά Διαθήκη, «κάθε παράβαση και κάθε παρακοή εύρισκε τον δάσκαλό της, ετιμωρείτο δηλαδή, εμείς, εμείς που έχομε το αίμα του Χριστού και δεν έχομε το αίμα των θυσιών, που έχομε κάτι παμμέγιστο και τεράστιο, εάν υποτεθεί ότι αμαρτάνομε, εάν υποτεθεί ότι αμελούμε, πόσο περισσότερο σε μας τα πράγματα θα αποβούν σε τιμωρία;». Ώστε λοιπόν διδάσκαλος σοφός το ιστορικόν μέρος της Παλαιάς Διαθήκης.

Έρχεται κατόπιν, αγαπητοί μου, το πνευματικόν μέρος και το σωτηριολογικόν της Παλαιάς Διαθήκης, που είναι η πίστις. Είναι πολλά, αλλά κυριότατα, κυριότατα είναι η πίστις. Αναφέρεται ο Απόστολος Παύλος στην Ρωμαίους 4,23 στον Αβραάμ, ότι δια της πίστεως δικαιώθηκε και λέγει: «Οὐκ ἐγράφη δὲ δι᾿ αὐτὸν μόνον ὅτι ἐλογίσθη αὐτῷ -εις δικαιοσύνην– ἀλλὰ καὶ δι᾿ ἡμᾶς οἷς μέλλει λογίζεσθαι, τοῖς πιστεύουσιν ἐπὶ τὸν ἐγείραντα Ἰησοῦν τὸν Κύριον ἡμῶν ἐκ νεκρῶν». «Δεν λογαριάστηκε μόνον εις δικαίωσιν, εις αρετήν η πίστις του Αβραάμ, που επίστευσε ότι θα γεννήσει υιόν, ενώ ήταν 100 χρονών άνθρωπος και η Σάρα 90, αλλά το ίδιο πράγμα συμβαίνει κι εμάς, το ίδιο θα λογαριαστεί, εις δικαίωσιν εάν κι εμείς πιστεύσομε». Γιατί παίρνει τον Αβραάμ; Ο Αβραάμ είναι μπροστά στη νεκρή μήτρα της Σάρας, από την οποίαν γεννιέται ο Ισαάκ, ο φορέας της επαγγελίας ενός λαού. Ο πιστός είναι μπροστά στον νεκρόν Ιησούν, στον τάφο του Χριστού, από τον οποίον τάφον βγήκε ο αναστημένος Χριστός. Το ίδιο πράγμα. Εκείνος πίστευσε στην ανάσταση ενός λαού, ο Αβραάμ. Εμείς πιστεύομε εις την ανάστασιν του Χριστού. Το στοιχείον; Κοινόν. Ποιο; Η πίστις.

Ακόμη η Παλαιά Διαθήκη, αγαπητοί μου, προσφέρεται ως προφητικός λόγος. Όχι μόνον γιατί πρέπει να μελετούμε την Παλαιά Διαθήκη, για να μάθομε Ποιος είναι ο Χριστός, την ταυτότητά Του, αλλά και διότι οι προφητείες της Παλαιάς Διαθήκης, όλες δεν εξεπληρώθησαν, αλλά θα εκπληρωθούν. Και ακόμη ένα άλλο. Υπάρχουν προφητείες στην Παλαιά Διαθήκη, οι οποίες αλλεπαλλήλως μέσα στην Ιστορία, έως το τέλος της Ιστορίας θα εκπληρούνται διαρκώς. Να σας πω μία προφητεία: «Εάν με ακούσετε», λέγει ο Θεός, δια του προφήτου Ησαΐου, «θα φάτε τα αγαθά της γης· εάν δεν με ακούσετε, θα σας φάει μαχαίρι». Και ύστερα από λίγα χρόνια, από 200 χρόνια, τρώει μαχαίρι το βόρειο Βασίλειο και ύστερα από 300 χρόνια τρώει μαχαίρι και το νότιο Βασίλειο. Αυτή η προφητεία όμως επαληθεύεται πάντοτε. Όποτε ακούμε τον Θεό, τρώμε τα αγαθά της γης. Όποτε δεν Τον ακούμε, μάχαιρα εμάς μας περιμένει να μας κόψει. Είναι χρήσιμος λοιπόν ο προφητικός λόγος όχι μόνο ο αναφερόμενος εις τον Χριστόν, αλλά και εις ημάς.

Ακόμα, αγαπητοί μου, η Παλαιά Διαθήκη προσφέρει τον ηθικόν νόμον. Ο ηθικός νόμος προϋποτίθεται εις την Παλαιά Διαθήκη όταν τον έχομε εις την Καινή Διαθήκη. Ο Χριστός είπε: «Ἠκούσατε ὅτι ἐρρέθη τοῖς ἀρχαίοις.. Ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν …». Τι κάνει; Συμπληρώνει. Αλλά τι συμπληρώνει; Κάτι που υπάρχει. Πού υπάρχει; Στην Παλαιά Διαθήκη. Δεν μπορείς να αγνοήσεις την Παλαιά Διαθήκη και τον ηθικό της νόμο. Θα τον δεχθείς συμπληρωμένον από την Καινή Διαθήκη· διότι η Παλαιά «ἐγένετο παιδαγωγός εἰς Χριστόν», όπως λέγει ο Απόστολος Παύλος, εάν υποτεθεί ότι παρουσιάζει ατελείας.

Πέμπτον. Ακόμη και αυτός ο τελετουργικός νόμος, ο οποίος βεβαίως κατηργήθη, δεν έχομε τις θυσίες της Παλαιάς Διαθήκης και κατηργήθη, γιατί λέτε; Γιατί έχομε το πρωτότυπο· διότι πλέον ο μόσχος ή ο αμνός είναι ο Ιησούς Χριστός. Δεν έχομε ανάγκη λοιπόν θυσιών. Αφού έχομε ήδη το πρωτότυπον. Εκεί είχαμε τα αντίτυπα. Πάλι όμως έχομε την έννοιαν της θυσίας. Τι είναι η Θεία Λειτουργία; Είναι θυσία. Κεντρικό σημείο της λατρείας, ποιο είναι; Η θυσία στην Παλαιά Διαθήκη. Κεντρικόν σημείον της λατρείας στην Καινή Διαθήκη, τι είναι; Η Θεία Λειτουργία, η θυσία του Χριστού. Γενικά δηλαδή θα λέγαμε, ακόμη αν θέλετε και η καθαρά λατρεία. Έπρεπε να πλυθούν χέρια πόδια οι ιερείς. Εμείς πλενόμαστε τυπικώς, για να εκφράσομε την εσωτερική καθαρότητα. Κεντρικά σημεία μένουν τα ίδια.

Θέλετε ακόμη ένα έκτον σημείον; Διατάξεις της Παλαιάς Διαθήκης που μας παραξενεύουν σήμερα και που αναφέρονται στην καθημερινότητα, αυτές έχουνε μία αναφορά, αναφορική, πνευματική διάσταση. Δηλαδή ετούτο σημαίνει ετούτο. Ένα μικρό παράδειγμα. Λέγει: «Δεν θα βάλει φίμωτρο εις το ζώο που σου αλωνίζει». Θα πει κάποιος: «Ε, τώρα τι να κάνομε μ’ αυτό, πρέπει να το τηρήσομε;» Ακούστε τι λέγει ο Απόστολος Α΄Κορ.9,9: «Ἐν γὰρ τῷ Μωϋσέως νόμῳ γέγραπται· οὐ φιμώσεις βοῦν ἀλοῶντα». «Είναι γραμμένο», λέει, «στον μωσαϊκό νόμο: ‘’Δεν θα βάλεις φίμωτρο στο βόδι που αλωνίζει, είναι στο αλώνι μέσα και πατάει και αλωνίζει’’». «Μὴ τῶν βοῶν μέλει τῷ Θεῷ; (:Μήπως ενδιαφέρεται ο Θεός για τα βόδια;) ἢ δι᾿ ἡμᾶς πάντως λέγει; (:Ή το λέγει για μας αυτό;). Δι᾿ ἡμᾶς γὰρ ἐγράφη, ὅτι ἐπ᾿ ἐλπίδι ὀφείλει ὁ ἀροτριῶν ἀροτριᾶν, καὶ ὁ ἀλοῶν τῆς ἐλπίδος αὐτοῦ μετέχειν ἐπ᾿ ἐλπίδι». «Για μας», λέει, «γράφτηκε: ότι άξιος εργάτης του μισθού αυτού. Θα αροτριάς και θα αλωνίζεις στο χωράφι και στο αλώνι της ελπίδος». «Για μας», λέει, «γράφτηκε».

Ένα άλλο. «Όταν θα κάνεις», λέει, «ύφανση, ύφανση, πανί, μη βάλεις λινάρι και μαλλί μαζί. Ή λινάρι ή μαλλί. Όχι και τα δύο μαζί». Γιατί; Έχει σημασία αυτό. Μην είσαστε ἑτεροζυγοῦντες, που λέει ο απόστολος Παύλος. Το λέει ο ίδιος. «Μη βάλεις το ζευγάρι σου», το λέει και η Παλαιά Διαθήκη, «άλογο και βόδι, ή όνο και βόδι. Δεν μπορούν αυτά να πάνε καλά»· που σημαίνει «ἑτεροζυγοῦντες ἀπίστοις» τώρα ο Απόστολος Παύλος, «δεν μπορείς να κάνεις παρέα με τον άπιστον άνθρωπον». Έχει σημασία. Έχει σημασία. Έχει δηλαδή πνευματικήν αναγωγήν, αναφορά το θέμα αυτών των διατάξεων μέσα στην Παλαιά Διαθήκη.

Αλλά, αγαπητοί μου, με δύο λόγια ας ξαναγυρίσουμε στο κείμενό μας, αυτό που ο Απόστολος Παύλος μας είπε εις την σημερινήν αποστολική περικοπή. «Ὃσα γὰρ προεγράφη, εἰς τὴν ἡμετέραν διδασκαλίαν προεγράφη, ἵνα διὰ τῆς ὑπομονῆς καὶ τῆς παρακλήσεως τῶν γραφῶν τὴν ἐλπίδα ἔχωμεν». Τι σημαίνει; «Για μας» λοιπόν, «δηλαδή για την Καινή Διαθήκη προεγράφη ό,τι προεγράφη στην Παλαιά Διαθήκη, με σκοπό την ανάπτυξη της υπομονής και της παρηγορίας των γραφών, για να αποκτήσομε την ελπίδα της σωτηρίας εν Χριστώ». Καθαρότερα το λέγει ο Απόστολος Παύλος ως εξής, Β΄Τιμ.3,16: «Πᾶσα γραφὴ –πᾶσα γραφὴ- θεόπνευστος καὶ ὠφέλιμος πρὸς διδασκαλίαν». Ποια είναι αυτή η «πᾶσα γραφὴ»; Και η Παλαιά και η Καινή Διαθήκη. Αν το θέλετε, τον καιρό που γράφει ο Παύλος, έχει υπόψιν του μόνο την Παλαιά Διαθήκη. Λοιπόν, Παλαιά και Καινή Διαθήκη θεόπνευστος και ωφέλιμος προς διδασκαλίαν, πρὸς ἔλεγχον, πρὸς ἐπανόρθωσιν, πρὸς παιδείαν τὴν ἐν δικαιοσύνῃ». Βλέπετε; Πᾶσα γραφὴ. Το προσέξατε αυτό; Πᾶσα γραφὴ. Και ποιος ο σκοπός της μελέτης του λόγου του Θεού; «Πρὸς ἔλεγχον, πρὸς ἐπανόρθωσιν, πρὸς παιδείαν». Να παιδαγωγηθούμε. Να γυρίσομε πίσω στον Θεόν. Και ο σκοπός αυτών ποιος είναι; «Ἳνα ἄρτιος ᾖ ὁ τοῦ Θεοῦ ἄνθρωπος, πρὸς πᾶν ἔργον ἀγαθὸν ἐξηρτισμένος (:Για να είναι ο άνθρωπος του Θεού άρτιος, ολόκληρος, σωστός)». Ω, αυτή η αρτιότης του ανθρώπου, μόνον εις τον Χριστιανισμόν υπάρχει. Είναι κάτι θαυμαστό αγαπητοί.

Αγαπητοί μου, ολόκληρη η Αγία Γραφή, ολόκληρη, Παλαιά και Καινή Διαθήκη, είναι ο μοναδικά αλάνθαστος οδηγός πάσης φύσεως προβλημάτων ανθρωπίνων. Αλάνθαστος οδηγός και λύτης όλων αυτών των ανθρωπίνων προβλημάτων. Δεν υπάρχει τίποτε περιττόν μέσα στην Αγίαν Γραφήν. Αν έχει η Παλαιά Διαθήκη επαναλήψεις, είναι οι επαναλήψεις του δασκάλου ή του εκπαιδευτού στον στρατό, που το λέει και το ξαναλέει με σκοπό την εντύπωσιν. Παν ό,τι αφορά τη σωτηρία μας είναι γραμμένο μέσα στην Αγία Γραφή. Παλαιά και Καινή Διαθήκη. Δεν υπάρχει τίποτε μα τίποτε που να μην αναφέρεται εις τη σωτηρία μας. Ή κάτι που να ζητούμε και να μην είναι γραμμένο εκεί μέσα.

Γι΄αυτό, αγαπητοί, να γίνει ο λόγος του Θεού ένα καθημερινό μας εντρύφημα, για να γίνομε κατά Θεόν σοφοί. Όπως λέγει στον Τιμόθεο ο Απόστολος: «Ἀπό βρέφους τὰ ἱερὰ γράμματα οἷδας, τὰ δυνάμενὰ σε σοφίσαι εἰς σωτηρίαν». «Από νήπιο ξέρεις τα γράμματα τα ιερά, που μπορούν να σε κάνουν σοφό». Και σεις να γίνετε σοφοί και τα παιδιά σας από μικρά βοηθήσατέ τα, καθοδηγήσατέ τα στις αθάνατες σελίδες του λόγου του Θεού, της Αγίας Γραφής. Ο λόγος του Θεού είναι ζωντανός. Γιατί πίσω από τα γράμματα τα τυπωμένα είναι ένα πρόσωπον, ο Λόγος του Θεού.

Γι΄αυτό λέγει στην προς Εβραίους 5,12 ο Απόστολος Παύλος: «Ζῶν γὰρ ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ(:Γιατί ζώντας ο λόγος του Θεού) καὶ ἐνεργὴς καὶ τομώτερος ὑπὲρ πᾶσαν μάχαιραν δίστομον καὶ κριτικὸς ἐνθυμήσεων(:έρχεται και σε σκαλίζει) καὶ ἐννοιῶν καρδίας, καὶ οὐκ ἔστι κτίσις ἀφανὴς ἐνώπιον αὐτοῦ(:Δεν υπάρχει κάτι που είναι σκεπασμένο στον λόγο του Θεού), πάντα δὲ γυμνὰ καὶ τετραχηλισμένα τοῖς ὀφθαλμοῖς αὐτοῦ, πρὸς ὃν ἡμῖν ὁ λόγος. Γιατί; Διότι δεν είναι τα τυπογραφικά στοιχεία ο λόγος του Θεού. Είναι ένα πρόσωπον. Και το πρόσωπον αυτό είναι το δεύτερον πρόσωπον της Αγίας Τριάδος, που ενηνθρώπησε, ο Υιός και Λόγος του Θεού, ο Ιησούς Χριστός. Γι΄αυτό έχει δίκαιο ο Ιερός Χρυσόστομος που σημειώνει και λέγει: «Ἀγαπητοί, ἀδύνατον, ἀδύνατον σωθῆναι ἄνευ τῆς τῶν θείων Γραφῶν ἀναγνώσεως». Είναι αδύνατον, είναι αδύνατον να σωθεί κανείς χωρίς να μελετά τον λόγο του Θεού· και την Καινή και την Παλαιά Διαθήκη.