Γιὰ τὸν μακαριστὸ Γέροντα Ἀμβρόσιο Λάζαρη (21/12/1912 – 2/12/2006) εἶνε πάρα πολλὲς οἱ μαρτυρίες γιὰ τὴν ἁγιότητα τοῦ βίου του, τὰ χαρίσματα ποὺ τοῦ εἶχε δώσει ὁ Θεός, τὸν σύνδεσμό του μὲ ἁγίους τῆς ἐποχῆς μας καθὼς καὶ τὸ ὁσιακό του τέλος. Μαρτυρίες ἀπὸ πιστούς, κληρικοὺς καὶ μητροπολίτες τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος (βλ. Ἱ. Μονῆς Δαδίου – Παναγία ἡ Γαυριώτισσα, Γέρων Ἀμβρόσιος Λάζαρης, ὁ πνευματικὸς τῆς Μονῆς Δαδίου· ὁ ἐπιστήθιος φίλος τοῦ ἁγίου Πορφυρίου, ἐκδ. Ἄθως, 2020). Γι᾽ αὐτὸ εἶνε, πιστεύουμε, ἐξαιρετικὰ σημαντικά, ὅσα ὁ ἴδιος ὁ Γέροντας εἶπε σχετικὰ μὲ τὸ κρίσιμο στὶς ἡμέρες μας ζήτημα τῶν νέων ἠλεκτρονικῶν ταυτοτήτων. Τὰ παραθέτουμε ἀπὸ μαγνητοφώνησι τοῦ μακ. Γέροντος (https://www.youtube.com/watch?v=XNZdk-sF-dM). Εἴθε νὰ μᾶς ἀφυπνίσουν, πρὶν εἶνε ἀργά.
Μὲ παῦλες σημειώνονται οἱ ἐρωτήσεις καὶ παρατηρήσεις τῶν ἐπισκεπτῶν ποὺ ἔκαναν τὴν μαγνητοφώνησι. Ἐντὸς ἀγκυλῶν κάποιες συμπληρώσεις ἐννοουμένων φράσεων καὶ παραθέσεις σχετικῶν ἁγιογραφικῶν χωρίων.
Αὐτοὶ ποὺ πῆραν τὴν ταυτότητα, δὲν ἔχουν μέρος μὲ τὸν Χριστό…· θά ᾽νε μεγάλη ἡ δυστυχία ἐκεῖνες τὶς ἡμέρες, φοβερὴ ἡ δυστυχία. Δὲν θὰ βρέχῃ ὁ οὐρανός, γιὰ νὰ γίνῃ τὸ σιταράκι νὰ τὸ φᾶμε μὲ τὸ ψωμάκι. Οἱ ἄνθρωποι δὲν θὰ βρίσκουν οὔτε ἕνα τόσο λαχανάκι, γιὰ νὰ φᾶνε νὰ γλυτώσουν τὴν πεῖνα καὶ θὰ τρῶνε ὁ ἕνας ἄνθρωπος τὸν ἄλλον. Νὰ τὰ θυμόσαστε αὐτά. Αὐτοὶ λοιπὸν δὲν θὰ ἔχουν τίποτα. Θά ᾽νε πιὸ χειρότερη ἡ κατάστασις σ᾽ αὐτοὺς ποὺ θὰ πάρουν τὴν ταυτότητα, γιατὶ θὰ ἔλθῃ μεγάλος λιμός. Καὶ θὰ φωνάζουν στὸν ἀντίχριστο· –Δῶσε μας ψωμὶ νὰ φᾶμε, πεινᾶμε, πεθάναμε! –Καὶ ποῦ νὰ τὸ βρῶ τὸ ψωμί; θὰ σᾶς λέῃ αὐτός…
Ἄχ, τί μέλλει νὰ γίνῃ! Ἀλλὰ ἀλλοίμονο ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους ποὺ θὰ εἶνε πίσω μέχρι νὰ τελειώσουν τὰ τριάμιση χρόνια. Φοβερὰ πράγματα θὰ γίνουν τότε, ἀπερίγραπτη θλῖψι καὶ στενοχώρια ἐπάνω στὴν γῆ. Ἀλλὰ εὐχόμεθα νὰ μὴν εἶνε στὶς ἡμέρες στὶς δικές σας, γιατὶ ἐγὼ τὰ χρόνια τά ᾽φαγα. Πέρασαν τὰ χρόνια καὶ ὁ νόμος τῆς φύσεως διατάσσει· Ἄντε, πάρε δρόμο καὶ φύγε! Ἀλλά!… πρέπει νὰ ἑτοιμάζετε τὸν ἑαυτόν σας εἰς πειρασμόν.
Δὲν πρέπει νὰ καθώμεθα καὶ ν᾽ ἀναπαυώμεθα καὶ νὰ λέμε· Δὲν συμβαίνει τίποτα. Ἐσεῖς ποὺ ἔχετε φτειάξει αὐτὴν τὴν ἀνακοίνωσι, ἀδελφοί μου μοναχοί, πρέπει νὰ τὸ διακηρύξετε ὅσο μπορεῖτε περισσότερο καὶ μὲ πολὺ θάρρος καὶ ἐμψύχωσι Θεοῦ, γιατὶ ἐκεῖνες τὶς ἡμέρες θὰ εἶνε ὁ ἴδιος ὁ Χριστὸς ποὺ θὰ βοηθάῃ τοὺς Χριστιανούς. Οἱ Χριστιανοὶ ποὺ δὲν θὰ πάρουν ταυτότητα, θὰ ξημερώνῃ στὸ σπιτάκι του μέσα καὶ θὰ βρίσκεται μιὰ κουραμάνα ἐπάνω στὸ τραπέζι του, χωρὶς νὰ φροντίσῃ ὁ Χριστιανὸς καὶ ὅ,τι ἄλλο θέλει ὁ ἄνθρωπος. Ἀλλά!… τὸ ψωμάκι ποὺ συντηρεῖ καρδίαν ἀνθρώπου (βλ. Ψαλμ. 103,15), θὰ τὸ ἔχῃ ἐπάνω στὸ τραπέζι του. Μόνον ὅσοι δὲν θὰ πάρουν ταυτότητα.
Ὅλα τὰ στρατεύματα τοῦ σατανᾶ ἔχουν ξεχυθῆ στὸν κόσμον καὶ παρασύρουν τοὺς ἀνθρώπους μὲ ὅλα τὰ μέσα ποὺ ἔχει στὴν διάθεσί του ὁ σατανᾶς.
―Γέροντα, θὰ περιμένωμε τὴν σύνοδο; θὰ περιμένωμε τοὺς ἐπισκόπους πρῶτα νὰ ποῦν ὄχι ἢ θὰ βγοῦμε μπροστά;
Θὰ ἐνεργήσετε, ὅπως ἐσεῖς νομίζετε τὸ καλύτερο, γιατί, παιδιά μου, πιστέψετέ με, ὅτι δυστυχῶς –λυποῦμαι γι᾽ αὐτὸ ποὺ θὰ σᾶς πῶ–, ἡ ἀρχὴ καὶ ἡ ἐξουσία τῆς ἑλληνικῆς Ἐκκλησίας κοιμᾶται τὸν βαθὺ ὕπνο. Δὲν θὰ ξεσηκωθῇ. Λίγοι εἶνε αὐτοὶ [ποὺ θὰ μιλήσουν], στὰ δάχτυλα [μετρημένοι]. Ἀπὸ ἐκεῖ καὶ πέρα καταλαβαίνετε τί θὰ γίνῃ. Δὲν θέλω νὰ σᾶς κουράζω καὶ νὰ σᾶς πῶ περισσότερα πράγματα, ἀλλὰ σὰν παιδιὰ πιστὰ ποὺ εἴσαστε, ἀγωνισθῆτε μὲ ὅλα τὰ μέσα καὶ κηρύξατε τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ νὰ μὴν πάρουν ταυτότητα, γιατὶ αὐτὸ δεσμεύει τὸν ἄνθρωπο ψυχικὰ καὶ τὸν παραδίδει στὴν πολιτογράφησι τοῦ σατανᾶ. Γιατὶ ἡ ταυτότητα μὲ τὸ 666 πολιτογράφεται ὁ χριστιανὸς στὸ κράτος τοῦ διαβόλου.
–Γι᾽ αὐτὸ καὶ εἴπατε προηγουμένως, γέροντα, ὅτι δὲν ὑπάρχει μετάνοια; Ἂν πάρῃ κανεὶς τὸ σφράγισμα, ὑπάρχει μετάνοια;
Ὄχι, δὲν ὑπάρχει, ἀλλὰ καὶ τώρα εἶνε δύσκολα νὰ μετανοήσῃ, γιατὶ αὐτοὶ ποὺ θὰ πάρουν τὴν ταυτότητα, θὰ δεχθοῦν καὶ τὸ σφράγισμα καὶ θὰ πολιτογράφωνται στὸν σατανᾶ. Δὲν μετανοοῦν πλέον. Δὲν τοὺς ἀφήνει ὁ σατανᾶς νὰ μετανοήσουν.
–Λένε μερικοί, γέροντα, ὅτι Ἐγὼ θὰ τὴν πάρω τὴν ταυτότητα, ἀρκεῖ ἐσωτερικὰ νὰ πιστεύω.
Εἶνε λάθος, Γιώργη μου, αὐτό.
–Καὶ μερικοὶ ἐπίσκοποι λένε, ὅτι δὲν εἶνε τίποτε αὐτά, εἶνε σαχλαμάρες.
Εἶνε λάθος αὐτό, γιατὶ ὁ ἄνθρωπος δεσμεύεται πλέον στὰ κατάστιχα τοῦ διαβόλου καὶ δὲν μπορεῖ νὰ πῇ, ὅτι Εἶμαι καὶ μὲ τὸν Θεό, εἶμαι καὶ μὲ τὸν σατανᾶ. Ἢ μὲ τὸν Θεὸ θὰ εἶσαι, ἢ μὲ τὸν σατανᾶ θὰ εἶσαι. Αὐτὸ εἶνε τὸ τετελεσμένο γεγονός.
–Ἐὰν ἐμεῖς οἱ μοναχοὶ δὲν πάρωμε τὶς ταυτότητες, θὰ μᾶς βγάλουν ἀπὸ τὰ μοναστήρια ἔξω;
Ὄχι, ἀλλὰ θὰ σὲ κυνηγήσουν, θὰ σὲ στερήσουν τὴ μάσα, καὶ τότε πρέπει νὰ λάβῃς τὰ μέτρα σου. Ἂν ἔχῃς κανένα χωράφι ἐκεῖ πέρα, νὰ βάλῃς λίγα ῥαδίκια, νὰ μαγειρεύετε ῥαδικάκια.
–Γέροντα, τὸ σφράγισμα πῶς θὰ γίνῃ;
Ἡ σφραγίδα αὐτὴ εἶνε ἕνα μηχάνημα καὶ θὰ σφραγίζῃ μὲ ἀχτῖνες λέϊζερ. Θὰ μπαίνῃ μέσα ἐδῶ, μέσα ἀπὸ τὸ δέρμα καὶ θὰ εἶνε ἀνεξάλειπτο παρ᾽ ὅλα τὰ μέσα ποὺ θὰ θελήσῃς ἐσὺ νὰ τὸ βγάλῃς. Δὲν θὰ βγῇ ποτέ ἀπὸ ἐκεῖ, οὔτε μὲ σαπούνια, οὔτε μὲ ἀπορρυπαντικά.
–Θὰ φαίνεται;
Θὰ φαίνεται 666 τοῦ σατανᾶ [ὁ ἀριθμός,] καὶ τότε ἀλλοίμονο στὴν ἀνθρωπότητα ποὺ θὰ φθάσῃ ἐκεῖ στὸ σφράγισμα τὸ θετικό. Ἀλλὰ νὰ ἑτοιμάζεσαι, πατέρα Ἀθανάσιε, εἰς πειρασμόν. Ἀπὸ τώρα νὰ τὸ βάλῃς κατὰ νοῦν, ὅτι οἱ Χριστιανοί, ὅσοι δὲν θὰ σφραγισθοῦν, θὰ περάσουν θλίψεις, γιατὶ πρῶτα τὴν πέρασε ὁ Κύριος τὴν θλῖψιν καὶ ὅλοι οἱ ἄνθρωποι ποὺ ἀνέβησαν στὸν οὐρανὸ πέρασαν ἀπὸ τὸ καμίνι τῆς φωτιᾶς.
–Γέροντα, ὅταν γεννιῶνται τὰ παιδιά, μήπως τὰ σφραγίζουν ἀπὸ τώρα; μήπως πρέπει νὰ προσέχουν οἱ Χριστιανοί, οὔτε στὶς κλινικὲς νὰ γεννᾶνε τὰ παιδιά τους, ἀλλὰ ὅπως παλιά, ἔξω μὲ τὶς μαμές.
Τὰ σφραγίζουν ἐκείνη τὴν ὥρα μέσα στὰ μαιευτήρια. Τὰ μαιευτήρια θά ᾽νε αὐτουνῶν. Καὶ οἱ γιατροὶ καὶ οἱ ἐπιστήμονες, ὅλοι θά ᾽νε σφραγισμένοι καὶ θὰ σφραγίζουν τὰ παιδιά, μόλις γεννηθοῦν.
–Γέροντα, οὔτε στὰ νοσοκομεῖα δὲν θὰ μποροῦμε νὰ πηγαίνωμε. Ἂν τυχὸν μᾶς σφραγίζουν ἐκεῖ πέρα; Μήπως ἕνας ἄρρωστος, ἐν ἀγνοίᾳ μας καμμιὰ φορὰ μᾶς σφραγίσουν;
Ὄχι, δὲν θὰ συμβῇ, δηλαδὴ νὰ σὲ πιέσουν καὶ νὰ σὲ δέσουν καὶ νὰ σοῦ κάνουν αὐτὸ τὸ πρᾶγμα.
–Ἴσως χωρὶς ταυτότητα οὔτε στὰ νοσοκομεῖα δὲν θὰ μποροῦμε νὰ πᾶμε.
Δὲν θὰ μπορῇς νὰ πᾶς.
–Ἄν μὲ πιάσουν μὲ τὴ βία καὶ μὲ βάλουνε κάτω καὶ μὲ σφραγίσουνε;
Αὐτὸ εἶνε ἄλλο θέμα. Μὲ τὸν τρόπο ποὺ μεταχειρίζονται αὐτοί, σ᾽ ἀναγκάζουν νὰ δεχθῇς, χωρὶς νὰ σὲ πιέσουν. Ἀπόδειξις· Ἂν δὲν ἔχῃς τὴν ταυτότητα, δὲν μπορεῖς οὔτε νὰ πωλήσῃς αὐτὸ τὸ ῥαδιόφωνο, οὔτε ν᾽ ἀγοράσῃς κάποιο ἀντικείμενο.
…Θὰ εἶνε ἐδῶ ὁ Κύριος καὶ κατασκοπεύει καὶ ἐπιβλέπει τὰ πράγματα. Μὴ νομίζεις ὅτι ὁ Κύριος κάθεται καὶ κοιμᾶται. Ἔ, εἶνε ἐδῶ καὶ ἐνεργεῖ, πατέρες, ποὺ φοβόσαστε.
…Ναί, ἐν τάξει νὰ σηκώσετε σημαία καὶ μὴν φοβόσαστε ὅ,τι καὶ ἂν συμβῇ.
–Οὔτε ἀρχιερεῖς, οὔτε τίποτα;
Τίποτα, γιατὶ σοῦ εἶπα καὶ θὰ τὸ δῇς μὲ τὰ μάτια σου αὐτό. Ἀλλὰ νὰ ξέρετε, ὅτι λίγη θλῖψι θὰ περάσωμε καὶ μετὰ θὰ ζοῦμε αἰώνια μέσα στὴν βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Δὲν θὰ διαρκέσῃ πολὺ αὐτό. Λέγει τριάμιση χρόνια, ἀλλὰ ὁ Κύριος ἐκεῖνες τὶς ἡμέρες θὰ κολοβώσῃ τὸν χρόνο, θὰ τὸν συντομεύσῃ τόσο ποὺ οὔτε γιὰ ἕνα χρόνο θὰ φαίνεται (βλ. Ματθ. 24,22, Μάρκ. 13,20). Ἄς λέῃ τριάμισυ χρόνια. Θά ᾽νε τόση δυστυχία καὶ τόση ἡ κακία εἰς τὸν ἄνθρωπο· καὶ τὶς ἐκκλησιές μας θὰ τὶς κάνουν καφφὲ-μπάρ, καὶ στάβλους καὶ τὰ ἱερὰ θὰ τὰ πετᾶνε στοὺς δρόμους, καὶ τὰ εὐαγγέλια καὶ τ᾽ ἅγια πράγματα τοῦ Θεοῦ, καὶ δὲν θὰ τὰ βλέπῃ κανένας, δὲν θὰ μπορῇ νὰ τὰ συμμάσῃ.
–Γέροντα, μήπως πρέπει νὰ φυλάγωμε καὶ νὰ κρύβωμε ἅγια λείψανα ἀπὸ τώρα καὶ τὰ ἱερά μας; Θὰ τὰ πουλᾶνε, ὅπως κάνανε οἱ Βαυαροί.
Ναί, αὐτὰ ὅλα θὰ γίνουν, ἀλλὰ τὸν καιρὸν ἐκεῖνον δὲν θὰ ἐνδιαφέρεται κανένας οὔτε αὐτοὶ ποὺ θὰ ἔχουν τὴν ταυτότητα ν᾽ ἀγοράσουν τέτοια πράγματα. Θὰ τὰ βλέπῃς πεταμένα στοὺς δρόμους καὶ δὲν θὰ τὰ κοιτάῃ κανένας, γιατὶ ἐκεῖνον δὲν τὸν ἐνδιαφέρουν αὐτὰ τὰ πράγματα, δὲν τὰ πιστεύουν.
–Γέροντα, θὰ γίνῃ αὐτὸ ποὺ λέγουν, ὅτι θὰ σταματήσῃ ἡ θ. λειτουργία;
Πατέρα Ἰωάννη, οὐαὶ καὶ ἀλλοίμονο ἐκεῖνες τὶς ἡμέρες! Θὰ σταματήσῃ ἡ θεία λειτουργία καὶ δὲν θὰ λειτουργῇ παπᾶς, οὔτε ἁγιασμὸ θὰ βρίσκῃς ἐκεῖνες τὶς ἡμέρες.
–Δὲν θὰ κοινωνοῦμε, γέροντα;
Θὰ κοινωνοῦνε μέσα στὶς κατακόμβες. Στὰ βάθη τῆς γῆς θὰ κάνουν μιὰ λειτουργία· νὰ κρατήσῃς τὸν ἅγιο ἄρτο, στὸν ἑαυτό σου, γιὰ νὰ ἔχῃς νὰ κοινωνῇς, ἀλλὰ δὲν θὰ διαρκέσῃ πολύ, γιατὶ θὰ σὲ πιάσουν κ᾽ ἐσένα μὲ τὸν τρόπο ποὺ σ᾽ ἀνέφερα. Ὁ σατανᾶς θὰ πῇ· Ἐκεῖ κάτω στὴν τρύπα κάθεται ἕνας ἱερέας, ὁ Ἀθανάσιος! Πηγαίνετε πιάστε τον καὶ φέρτε τον ἐδῶ καὶ μαρτυρῆστε τον. Νομίζεις, ὅτι θὰ κάθεσαι κρυμμένος καὶ θά ᾽χῃς τὴν θεία κοινωνία καὶ θὰ κοινωνᾷς;
–Γέροντα, εὐχαριστοῦμε πάρα πολύ. Μᾶς δώσατε τὴν ὑπογραφή.
Λοιπόν, ἅμα δὲν γίνουν ἔτσι, ἐμένα κόψτε μου τὸ λαιμὸ ἀπὸ τώρα. Ὅπως σᾶς τὰ λέγω, [θὰ γίνουν]. Δὲν θ᾽ ἀλλάξῃ οὔτε ἕνα γιῶτα.
…Ἂν μέσα στὴν οἰκογένεια ὁ ἕνας πάρῃ τὴν ταυτότητα, γιὰ νὰ κρατήσῃ τοὺς ἄλλους, αὐτὸ εἶνε πονηρὸ καὶ ὀλέθριο γιὰ τὸν ἄνθρωπο, διότι ἐκεῖνος ποὺ θὰ πάρῃ τὴν ταυτότητα, θυσιάζεται, γιὰ νὰ πάῃ στὰ καταχθόνια μαζὶ μὲ τὸν σατανᾶ; Γιὰ πές μου! Καὶ ἕνα ἀκόμα· ἐμεῖς οἱ ἄλλοι ποὺ θὰ τρεφώμεθα, δὲν θὰ ἔχωμε τὸν ἔλεγχο, ὅτι δὲν εἴχαμε πίστι σταθερὴ νὰ παρουσιαστοῦμε μπροστὰ καὶ νὰ κηρύξωμε τὴν ἀλήθεια, ποὺ θέλει ὁ Κύριος; Ἀλλὰ μᾶς ἐδέσμευε ἡ φιλαυτία μας καὶ ἡ ζωὴ τὴν ὁποίαν δὲν θελήσαμε [ν᾽ ἀπαρνηθοῦμε καὶ] νὰ ἐνεργήσωμε σωστά.
–Γέροντα, αὐτοὶ ποὺ λένε αὐτό, λένε νὰ πάρῃ ὁ ἕνας τὴν ταυτότητα, ἀλλὰ ὄχι τὸ σφράγισμα.
Οὔτε τὴν ταυτότητα, γιατὶ ἴσον εἶνε τὸ σφράγισμα καὶ ἡ ταυτότης. Δὲν διαφέρει τίποτα. Τότε, ἂν πάρῃς τὴν ταυτότητα καὶ τὴν ἔχῃς στὴν τσέπη, δὲν εἶνε τὸ ἴδιο μὲ τὸ ἂν τὴν ἔχῃς στὸ μέτωπο, σφραγισμένος; Δὲν ὑπάρχει διαφορὰ σὲ τίποτα ἀπ᾽ αὐτό. Αὐτὸ εἶνε ἀπὸ ἀνθρώπινη ἀδυναμία βγαλμένο, γιατὶ διάγομε τὴν ὑλικὴ ζωὴ καὶ δὲν θέλομε νὰ τὴν ἀφήσωμε λίγο, νὰ τὴν ἐγκαταλείψωμεν πρὸς στιγμήν, γιὰ νὰ βροῦμε τὴν σωτηρία τῆς ψυχῆς. Ἐκεῖ εἶνε τὸ σημεῖο.
–Ἂν σ᾽ ἕνα ζευγάρι, γέροντα, σὲ μιὰ οἰκογένεια, ὁ ἄντρας θὰ πάρῃ, ἡ γυναίκα δὲν θὰ πάρῃ, τὸ ἕνα παιδὶ δὲν θὰ πάρῃ, τὸ ἄλλο παιδὶ θὰ πάρῃ. Θὰ γίνωνται φασαρίες, χωρισμοί, θὰ χωρίσουν;
Δυστυχῶς, θὰ γίνῃ σύγχυσις στὸν λαὸ γενικά.
–Ἐμεῖς οἱ πνευματικοί, ποὺ ἔχομε δέκα, εἴκοσι, τριάντα πνευματικὰ τέκνα, θὰ πρέπῃ νὰ φροντίσωμε γιὰ τοὺς ἀνθρώπους μας αὐτούς;
Νὰ τοὺς φροντίσετε ὅσο μπορεῖτε.
–Θὰ φροντίσωμε ὅσο μποροῦμε γιὰ τὴν τροφή τους, θὰ τοὺς συμμαζέψωμε, θὰ τοὺς ἔχωμε ὑπὸ τὴν προστασία μας;
Τὰ πάντα θὰ εἶνε κοινὰ γιὰ τοὺς Χριστιανούς, τοὺς μὴ ἔχοντας.
–Θὰ τοὺς μαζέψωμε γύρω ἀπὸ τὴν προστασία μας;
Ἀκριβῶς. Ὅπως ἦταν οἱ πρῶτοι Χριστιανοί, οἱ ἀπόστολοι ποὺ τὰ πάντα εἶχαν κοινά, ἔτσι θὰ γίνῃ καὶ στοὺς Χριστιανοὺς [τῶν ἐσχάτων χρόνων]. Δὲν θὰ ἔχῃς τίποτα δικό σου νὰ πῇς, ὅτι ἀσφαλίζεσαι. Νὰ ἔχῃς χίλια κιλὰ ἀλεύρι καὶ νὰ πῇς, ὅτι θὰ καθίσῃς ἐσὺ νὰ τὸ φᾶς. Θά ᾽ρθουν νὰ πάρουν τὸ ἀλεύρι αὐτοὶ οἱ σφραγισμένοι καὶ δὲν θὰ ἔχῃς τίποτα μέσα στὸ μοναστήρι. Θὰ μαζευτοῦν κατὰ ὁμάδες οἱ Χριστιανοὶ καὶ ὅ,τι διατάσσει ὁ Κύριος, τότε θὰ πορεύωνται. Ὅμως ὁ Κύριος δὲν θὰ μᾶς ἀφήσῃ. Νὰ εἶστε βέβαιοι καὶ πιστοί. Γιατὶ αὐτὸ τὸ σημεῖο θὰ θέλῃ περισσότερη πίστι νὰ ἔχωμε ἐκεῖνες τὶς ἡμέρες. Πίστι! Τότε ὁ Κύριος θά ᾽νε κοντά μας καὶ θὰ βοηθῇ στὰ πάντα σ᾽ ὅ,τι θέλομε.
–Γέροντα, ἐὰν αὔριο ποὺ θὰ κάνουν τὸ συλλαλητήριο, μερικοὶ πατέρες ἢ ἡγούμενοι καὶ ἔρχεται ὁ δεσπότης καὶ τοῦ κάνῃ μιὰ ἀναφορὰ στὴν Σύνοδο, τί θὰ γίνῃ τότε;
Αὐτὸ δὲν θὰ καταφέρῃ, δὲν θὰ γίνῃ ποτέ, γιατὶ δὲν στηρίζεται σὲ κανένα νόμο.
–Θὰ πῇ, ὅτι δὲν μὲ ρώτησε ἐμένα καὶ βγῆκε στὰ μέσα μαζικῆς ἐνημέρωσις, χωρὶς νὰ ῥωτήσῃ τὸν ἐπίσκοπό του. Τί θὰ ποῦμε; ὅτι εἶνε θέμα συνειδήσεως; θέμα Θεοῦ;
Ὄχι, ἐμεῖς σᾶς ἐρωτήσαμε, σεβασμιώτατε, καὶ μᾶς εἶπες, ὅτι δὲν εἶνε τίποτα. Γιὰ ἐμᾶς εἶνε θέμα συνειδήσεως καὶ βγήκαμε νὰ φωνάξωμε σὰν Χριστιανοὶ ἄνθρωποι, [ὅτι] αὐτὸς εἶνε ὁ σατανᾶς καὶ δὲν τὸν θέλομε, γιατὶ δεσμεύει τὸν ἄνθρωπο καὶ τὸν τραβάει αἰώνια μέσα στὴν καταδίκη. Δὲν εἶνε γιὰ πράγματα ὑλικὰ ἡ ὑπόθεσις αὐτή· πρόκειται περὶ ψυχῆς.
–Εἶνε θέμα σωτηρίας.
–Γέροντα, ἐὰν ὁ ἐπίσκοπός μας πάρῃ τὴν ταυτότητα, θὰ ἔχωμε ἐπικοινωνία ἐμεῖς οἱ ἄλλοι;
Δὲν θὰ ἔχετε.
–Δὲν πρέπει νὰ βροῦμε κάποιον ἐπίσκοπο, ποὺ θὰ εἴμαστε ἀπὸ κάτω;
Τότε θὰ εἶνε μερικοὶ ἐπίσκοποι ποὺ θὰ κρατοῦν. Μόνον σ᾽ αὐτοὺς θὰ πειθαρχοῦμε, σ᾽ ὅσους [δηλαδὴ] δὲν πάρουν ταυτότητα. Αὐτοὶ ποὺ πῆραν ταυτότητα, δὲν ἔχουν μέρος μὲ τὸν Χριστό. Δὲν ἔχομε καμμία ἐπικοινωνία, καμμία σχέσι.
–Αὐτὸ σημαίνει σχίσμα, γέροντα.
Θὰ εἶνε. Ἔχει ἀρχίσει τὸ σχίσμα νὰ γίνεται, ἀλλὰ σχίσμα ὑπὲρ τοῦ Θεοῦ, ζηλωτὲς τοῦ Θεοῦ, ὄχι γιὰ πράγματα ὑλικά, οὔτε γιὰ ἀξιώματα.
–Ἑπομένως θ᾽ ἀκοῦμε τοὺς ἐπισκόπους ποὺ δὲν θὰ πάρουν ταυτότητα.
Αὐτοὺς θ᾽ ἀκοῦμε, ὅ,τι ποῦνε αὐτοὶ θὰ κάνωμε, αὐτοὶ θὰ εἶνε ἡ Ἐκκλησία τοῦ Θεοῦ.
Μὴν φοβᾶσαι, νὰ εἶσαι δυνατός.