Μία ἀπὸ τὶς πιὸ τραγικὲς καὶ ὀδυνηρὲς καταστάσεις ποὺ μπορεῖ νὰ ἀντιμετωπίσει ὁ ἄνθρωπος εἶναι τὸ νὰ βρεθεῖ τυφλός. Εἴτε ἐκ γενετῆς εἴτε μετὰ ἀπὸ κάποιο χρονικὸ διάστημα. Ζεῖ μέσα στὸ σκοτάδι, στὴν μοναξιά, τὴν κοινωνικὴ ἀπομόνωση καὶ δὲν μπορεῖ ν᾽ ἀπολαύσει καμμία ἀπὸ τὶς ὀμορφιὲς τοῦ κόσμου.
Παρ᾽ ὅλα αὐτὰ ὅμως στὴν ἁγία Γραφὴ βλέπουμε τυφλοὶ ἄνθρωποι νὰ ἀνακαλύπτουν τὸν Χριστὸ καὶ νὰ πιστεύουν σ᾽ αὐτόν, ἐνῷ οἱ ἀνοιχτομάτηδες ἀρχιερεῖς, γραμματεῖς, φαρισαῖοι, κοσμικοὶ ἄρχοντες νὰ μὴ πιστεύουν, παρ᾽ ὅλα τὰ θαύματα ποὺ βλέπουν, καὶ νὰ φθάνουν στὸ σημεῖο νὰ λένε ὅτι μὲ τὴ δύναμη τοῦ Διαβόλου κάνει ὁ Χριστὸς τὰ θαύματά του (Ματθ. 9,34).
Συνεπῶς χειρότερη ἀπὸ τὴν σωματικὴ τύφλωση καὶ πιὸ τραγικὴ εἶναι ἡ ψυχικὴ τύφλωση. Αὐτὴ καθιστᾶ τὸν ἄνθρωπο ἐντελῶς ἀνάπηρο καὶ σ᾽ αὐτὴ τὴ ζωὴ καὶ στὴν ἄλλη.
Ἀλλὰ ἂς δοῦμε τί λέγει σχετικὰ μὲ τὸ θέμα ποὺ ἐξετάζουμε ἕνας πατέρας τῆς Ἐκκλησίας μας, ὁ ἅγιος Θεόφιλος Ἀντιοχείας (2ος αἰὼν μ.Χ.). Κάποιος Αὐτόλυκος, μαθητὴς καὶ φίλος τοῦ ἁγίου Θεοφίλου, τὸν ρωτᾶ· «Δεῖξε μου τὸν Θεόν σου»· καὶ ὁ Θεόφιλος ἀπαντᾶ· «Δεῖξέ μου τὸν ἄνθρωπό σου κ᾽ ἐγὼ θὰ σοῦ δείξω τὸν Θεό μου. Διότι ὅπως οἱ τυφλοὶ δὲν μποροῦν νὰ δοῦν τὸν ἥλιο, ὄχι γιατὶ δὲν ὑπάρχει, ἀλλὰ γιατὶ αὐτοὶ δὲν ἔχουν ὑγιεῖς ὀφθαλμούς, ἔτσι συμβαίνει καὶ μὲ τὸν Θεό. Ἐὰν δὲν τὸν βλέπουν, τὸν ἑαυτό τους πρέπει νὰ θεωροῦν ἄρρωστο καὶ νὰ προσπαθοῦν νὰ τὸν θεραπεύσουν. Λοιπὸν δεῖξε μου τοὺς ὀφθαλμοὺς τῆς ψυχῆς σου ὑγιεῖς, ὥστε νὰ μποροῦν νὰ δοῦν, καὶ τ᾽ αὐτιὰ τῆς καρδιᾶς σου ὑγιῆ, ὥστε νὰ μποροῦν νὰ ἀκούσουν.
Πρέπει ἡ ψυχή σου νὰ εἶναι καθαρὴ ὅπως ἕνας γυαλισμένος καθρέφτης. Ἐὰν ὑπάρχει κάποιο ἐλάττωμα στὸν καθρέφτη, τότε δὲν μποροῦμε νὰ δοῦμε τὸν ἑαυτό μας. Τὸ ἴδιο συμβαίνει, καὶ ὅταν ἡ ψυχή μας εἶναι σκοτισμένη καὶ μαυρισμένη ἀπὸ τὰ πάθη· δὲν μπορεῖ νὰ δεῖ τὸν Θεό. Ὁ Θεὸς στέλνει τὶς ἀκτῖνες του, ἀλλὰ ὁ καθρέφτης τῆς ψυχῆς μας, ἐπειδὴ εἶναι σκουριασμένος, δὲν τὶς δέχεται οὔτε τὶς ἀντανακλᾶ. Καὶ ἔτσι μέσα του δὲν μπορεῖ νὰ σχηματισθεῖ ἡ εἰκόνα τοῦ Θεοῦ. Πῶς λοιπὸν νὰ λάβουμε γνώση τοῦ Θεοῦ;».
Γι᾽ αὐτὸ προσθέτει ὁ ἅγιος Θεόφιλος· «Δεῖξε λοιπὸν καὶ σὺ τὸν ἑαυτό σου, ἐὰν δὲν εἶναι μοιχός, πόρνος, ἀρσενοκοίτης, ἅρπαξ, φθονερός, ὀργίλος, συκοφάντης… Ἐὰν τὰ ἔχεις αὐτά, τότε ὁ καθρέφτης τῆς ψυχῆς σου εἶναι σκουριασμένος. Καθάρισέ τον, καὶ τότε ὁ ἥλιος τῆς δικαιοσύνης θ᾽ ἀντικατοπτριστεῖ μέσα σου καὶ θὰ τὸν δεῖς. Μὴ μοῦ ζητᾶς νὰ σ᾽ τὸν περιγράψω, γιατί ὁ Θεὸς εἶναι ἄρρητος καὶ ἀνέκφραστος. Πρέπει νὰ ἔχεις προσωπικὴ ἐμπειρία».
Ἐκτὸς ὅμως ἀπὸ τὴ δυνατότητα νὰ βρεῖ τὸν Θεὸ καὶ νὰ πιστεύσει σ᾽ αὐτόν, τὸν τυφλὸ συνάνθρωπό μας τὸν εὐλογεῖ ὁ Θεός, οὕτως ὥστε νὰ μπορέσει νὰ πετύχει μεγάλα καὶ σπουδαῖα, ὅπως οἱ πλήρως ὑγιεῖς ἄνθρωποι. Θὰ παραθέσουμε μερικὰ ἀξιόλογα πρόσωπα ἀπὸ τὴν μαρτυρικὴ καὶ ἡρωικὴ τάξη τῶν τυφλῶν συνανθρώπων μας, ἀπὸ τὸν ἑλληνικὸ χῶρο τῆς καθ᾽ ἡμᾶς Ἀνατολῆς.
Δίδυμος ὁ τυφλὸς
313-398
Θεολόγος καὶ συγγραφέας στὴν περίφημη Κατηχητικὴ Σχολὴ τῆς Ἀλεξανδρείας, τῆς ὁποίας ἡγήθηκε γιὰ μισὸ περίπου αἰῶνα.
Μολονότι τυφλώθηκε ὅταν ἦταν τεσσάρων ἐτῶν, πρὶν μάθει ἀνάγνωση, κατόρθωσε νὰ σπουδάσει Φιλοσοφία, Ρητορική, Γραμματικὴ καὶ Μουσικὴ καὶ νὰ ἐπιδοθεῖ στὴ συγγραφὴ ἀξιόλογων ἔργων. Ὅταν ἔθεσε τὶς ὑπηρεσίες του στὴ διάθεση τῆς ἐκκλησίας τῆς Ἀλεξάνδρειας, τοποθετήθηκε ἀπὸ τὸν Ἀθανάσιο Ἀλεξανδρείας ἐπὶ κεφαλῆς τῆς χριστιανικῆς κατηχητικῆς σχολῆς τῆς πόλης, ὅπου ἔζησε καὶ ἐργάστηκε. Μεταξὺ τῶν μαθητῶν του περιλαμβάνονται ὁ Ἱερώνυμος, ὁ Ρουφίνος καὶ ὁ Ἀμβρόσιος Ἀλεξανδρείας.
Δοσίθεος Παρασκευαΐδης Κατουνακιώτης (1912-1991)
Γεννήθηκε τὸ 1912 στὴν Ἀττάλεια τῆς Μ. Ἀσίας. Ἔχασε τὸ φῶς του σὲ ἡλικία 5 ἐτῶν. Τὸ 1931 (19 ἐτῶν) ἔγινε μοναχὸς στὸ Ἅγ. Ὄρος. Ἐπινόησε σύστημα Μπρέιγ γιὰ τὴ Βυζαντινὴ μουσικὴ καὶ μετέγραφε σὲ αὐτὸ ὅλα τὰ κλασσικὰ μαθήματα. Συνέθεσε καὶ νέα μέλη βασιζόμενος σὲ κλασσικὲς γραμμὲς καὶ θέσεις. Ἀπὸ πληροφορίες μαθητῶν του, ὁ π. Δοσίθεος θαύμαζε καὶ ἀκολουθοῦσε τὸν τρόπο ἐκτέλεσης τοῦ Ἰακώβου Ναυπλιώτη. Κοιμήθηκε τὴν Παρασκευὴ τῆς ἑβδομάδος τῶν Βαΐων τὸ 1991 σὲ ἡλικία 79 ἐτῶν.
Μελέτιος Ἀϊβαζίδης, μοναχὸς ὀρφανοτρόφος (1918-2012)
Ὁ μοναχὸς Μελέτιος Ἀϊβαζίδης γεννήθηκε στὴν Νικόπολη τοῦ Πόντου τὸ 1918. Ἦρθε μὲ τοὺς γονεῖς του πρόσφυγας. Μετὰ ἀπὸ περιπλανήσεις καταστάλαξαν οἱ γονεῖς του στὴν Λεπτοκαρυὰ Γιαννιτσῶν. Ἀγαποῦσε πολὺ τὴν ἐκκλησία καὶ ἀπὸ 2 ἐτῶν ἔψελνε τὸ τροπάριο τοῦ Ἰωάννη τοῦ Προδρόμου.
Βοηθώντας τοὺς γονεῖς του στὰ καπνά, ὅταν ἦταν 11 χρονῶν, ἕνα παιδάκι πέταξε μιὰ καπνοβελόνα καὶ καρφώθηκε στὸ μάτι τοῦ μικροῦ Κυριάκου. Ἔτσι ἔχασε τὸ μάτι του καὶ ἐν συνεχείᾳ, χάλασε καὶ τὸ ἄλλο μάτι του. Ἀπὸ τὰ 11 του χρόνια ἦταν παντελῶς τυφλός. Στὰ 18 του χρόνια, ἐκάρη μοναχὸς στὸ μοναστήρι τοῦ Τιμίου Προδρόμου Ναούσης, μὲ τὸ ὄνομα Μελέτιος.
Ἔκτοτε ἂν καὶ τυφλός, σκορποῦσε γύρω του ἰσχυρὸ φῶς. Ἵδρυσε ὀρφανοτροφεῖο στὴν Νάουσα. Πέρασαν ἀπὸ τὰ χέρια του καὶ μεγάλωσαν 2000 ὀρφανὰ καὶ πλέον. Τὸ ἔργο του ἦταν πολὺ μεγάλο. Ἔγινε πατέρας τῶν ὀρφανῶν καὶ βοηθὸς τοῦ κόσμου.
Ἔχει κάνει Ἡσυχαστήριον ποὺ ὀνομάζεται «Ἡσυχαστήριον Ἑπτάρυθμος Χάρις». Κοντά του ἔβρισκαν παρηγοριὰ πολλὲς κουρασμένες ψυχές. Τοὺς συμβούλευε, τοὺς παρηγοροῦσε καὶ τὸ Ἡσυχαστήριό του λειτουργοῦσε καὶ σὰν πτωχοκομεῖο. Πολλοὶ πέρασαν καὶ ἔπαιρναν τὴν συμβουλή του καὶ τὴν εὐλογία του.
Τὸ τηλέφωνό του δὲν σταματοῦσε νὰ χτυπᾶ καὶ νὰ συμβουλεύει μέχρι ἀργὰ τὴν νύκτα. Τὸ ἔργο του ἦταν ἔργο ἀνθρωπιᾶς, ἔργο Θεοῦ. Οἱ προσευχές του εἶναι ἄπειρες, τὰ γραφόμενά του ἀτελείωτα. Στὰ ράφια τοῦ ἡσυχαστηρίου βρίσκεις προσευχὲς καὶ λόγους δικούς του, μὲ τὶς χρονολογίες ποὺ τὰ ἔλεγε.
Στὰ 94 χρόνια του ἀρρώστησε. Τὸν μετέφεραν στὸ νοσοκομεῖο τῶν Γιαννιτσῶν γιατὶ ἔπεσε σὲ κῶμα ἀπὸ τὸ σάκχαρο. Στὸ νοσοκομεῖο ὑποβλήθηκε σὲ ἐξετάσεις καὶ βρέθηκε πὼς ὁ πνεύμονάς του εἶχε μαζέψει ὑγρό. Παρ᾽ ὅλα τὰ χρόνια του καὶ τὴν ἀρρώστια του ἔδινε τὴν εὐλογία του, σὲ ὅσους τὸν ἐπισκέπτονταν. Πέρασε πολὺς κόσμος ἀπὸ τὸ νοσοκομεῖο Γιαννιτσῶν γιὰ νὰ τὸν δεῖ. Ἀπὸ τὶς 3 Ἰανουαρίου ποὺ μεταφέρθηκε στὸ νοσοκομεῖο, ἔμεινε μέχρι τὶς 13, ἡμέρα Παρασκευή. Οἱ γιατροὶ τοῦ ἐπέτρεψαν νὰ βγεῖ καὶ νὰ πάει στὸ μοναστήρι του. Εἶχε μιὰ βδομάδα ποὺ ἐπέστρεψε στὸ μοναστήρι του καὶ ἐκοιμήθη στὶς 20/1/2012 ἡμέρα Παρασκευή, ἀφοῦ πρῶτα ἐξομολογήθηκε καὶ ἐκοινώνησε.
Ἂς δοξάσουμε τὸν Θεὸ γιὰ τὴν χάρη ποὺ δίδει στοὺς σωματικὰ ἀναπήρους καὶ ἂς προσέξουμε μὴ καταντήσουμε ἀνάπηροι πνευματικά.
ἀρχιμ. ΜΕΛΕΤΙΟΣ
ΑΠ. ΒΑΔΡΑΧΑΝΗΣ