Πολὺς θόρυβος γίνεται μὲ τὸν ἀξιολύπητον ἐπίσκοπον Περιστερίου Γρηγόριο, ποὺ ἔβγαλε τὸν Ἐσταυρωμένο ἀπὸ τὴν ἀνατολικὴν πλευρὰν τῆς Ἁγίας Τραπέζης, μᾶλλον γιὰ νὰ φαίνωνται τὰ πρόσωπα τῶν ἐπισκόπων, ὅταν κάθονται εἰς τὸ Σύνθρονον. Ἐγὼ μπῆκα στὰ ἐνενῆντα καὶ ἐνθυμοῦμαι ὅτι στὴν ἐκκλησία τοῦ χωριοῦ μου πάντα ὑπῆρχε ὁ Ἐσταυρωμένος πίσω ἀπὸ τὴν Ἁγία Τράπεζα. Καὶ εἰς τὸ μέσον τοῦ Συνθρόνου, λίγο κάτω ἀπὸ τὸ παράθυρο τοῦ ἱεροῦ, εὑρίσκετο ἡ εἰκόνα τῆς ἁγίας Τριάδος· ὄχι τῆς παπικῆς, ἀλλὰ τῆς Ὀρθόδοξης μὲ τὴν φιλοξενία τοῦ Ἀβραάμ.
Καὶ ἐρωτῶ τὸν ἅγιο Περιστερίου: Σὲ τί τὸν ἐμποδίζει καὶ εἰς ποίαν ἀσέβειαν ὑποπίπτουν ἐκεῖνοι ποὺ διατηροῦν τὸν Ἐσταυρωμένον πίσω ἀπὸ τὴν Ἁγίαν Τράπεζαν; Ποία ἡ ἀσέβεια στὸ νὰ ὑπάρχει –ἔστω καὶ ὡς νεωτερισμός– ὁ Ἐσταυρωμένος πίσω ἀπὸ τὴν Ἁγία Τράπεζα καὶ ἐνωχληθήκατε τόσο πολύ;
Ἐγὼ εἰς τὸ Μοναστήρι ἔχω τὸν Ἐσταυρωμένο εἰς τὸ μέσον τοῦ Κυρίως Ναοῦ, γιὰ νὰ τὸν βλέπουν οἱ εἰσερχόμενοι πιστοί· ὅτι ἕνας Θεὸς ἔγινε ἄνθρωπος γιὰ νὰ κάνει τοὺς ἀνθρώπους θεούς! Ἐπίσης νὰ βλέπουν τί ἐκόστισαν εἰς τὸν Θεὸ οἱ ἁμαρτίες μας, γιὰ νὰ συνετίζωνται καὶ νὰ τὶς ἀποφεύγουν.
Ἔτσι περίπου ἄρχισε ἡ πρώτη Εἰκονομαχία. Ἔλεγαν τότε ὅτι «οἱ εἰκόνες τῶν ἁγίων δὲν πρέπει νὰ εἶναι χαμηλά, ἀλλὰ ψηλὰ» καὶ ἔπειτα τὶς κατέβασαν τελείως, γιὰ νὰ μὴν τὶς ἀσπάζωνται οἱ πιστοὶ καὶ τὶς τιμοῦν. Καὶ ἐν συνεχείᾳ ἐφτάσαμε στὴν ἀσέβεια, δηλαδὴ στὴν αἵρεση τῆς Εἰκονομαχίας, στὸ νὰ καταπατῶνται οἱ εἰκόνες τῶν ἁγίων, νὰ θεωροῦνται ὡς ἁπλᾶ ξύλα καὶ νὰ καίωνται.
Τώρα «ἐπροοδεύσαμε» καὶ ἀρχίσαμε ἀπὸ τὴν πάνσεπτον εἰκόνα τοῦ Ἐσταυρωμένου Χριστοῦ, τοῦ Θεοῦ· νὰ θεωροῦμε «ἀσέβεια» νὰ τοποθετῆται ὄπισθεν τῆς Ἁγίας Τραπέζης! Ἂς προσέξουμε μήπως γίνομεν ἀθεόφοβοι καὶ φθάσομεν σὲ μεγάλες ἀτοπίες καὶ ἀσέβειες. Δὲν γνωρίζει ὁ ἅγιος Περιστερίου ὅτι σὲ κάθε πρόσωπον τῆς Παναγίας Τριάδος ἐμπεριέχονται καὶ τὰ λοιπὰ πρόσωπα; Ὅπως μᾶς εἶπε ὁ Κύριος: «Ὁ ἑωρακὼς ἐμὲ ἑώρακε τὸν πατέρα» (Ἰω. ιδ΄ 9) καὶ «Ἐγὼ καὶ ὁ Πατὴρ ἕν ἐσμεν» (Ἰω. ι´ 30). Ὅταν λοιπὸν εὑρίσκεται πίσω ἀπὸ τὴν Ἁγίαν Τράπεζαν ὁ Ἐσταυρωμένος, σημαίνει ὅτι ἐκεῖ βρίσκεται καὶ ὁλόκληρη ἡ Ἁγία Τριάς.
Ἀλλὰ νὰ σᾶς ὑποδείξωμεν, ἅγιε Περιστερίου, ποῦ κυρίως πρέπει νὰ εὑρίσκεται ὁ Ἐσταυρωμένος. Ὡς εἶπεν ὁ Χριστός, ὁ Ἐσταυρωμένος πρέπει νὰ εὑρίσκεται κυρίως μέσα στὶς καρδιὲς τῶν ἐπισκόπων καὶ τῶν πρεσβυτέρων: «Ὑμεῖς ἐστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου· οὐ δύναται πόλις κρυβῆναι ἐπάνω ὄρους κειμένη» (Ματθ. ε΄ 14-19). Βάλετε λοιπὸν εἰς τὴν καρδιά σας τὸν Ἐσταυρωμένο καὶ διδάξετε νὰ τοποθετηθῇ καὶ στὶς καρδιὲς ἡμῶν τῶν Πρεσβυτέρων καὶ παντὸς Ὀρθοδόξου Χριστιανοῦ, καὶ δὲν θὰ ἀγωνιᾶτε πλέον γιὰ τὸ ποῦ πρέπει νὰ τοποθετῆται ὁ Ἐσταυρωμένος. Οἱ ἅγιοι Πατέρες, ποὺ τὸν τοποθέτησαν ἐκεῖ ποὺ τὸν βρήκατε, σίγουρα εἶχαν Αὐτὸν στὶς καρδιές τους.
Φοβοῦμαι ὅτι θὰ ἐξαπλωθῇ τὸ κακὸ ἐξ αἰτίας σας· ὅτι θὰ ὁδηγηθοῦμε εἰς νέαν Εἰκονομαχίαν μὲ τὴ βεβήλωσι ὄχι πλέον τῶν εἰκόνων τῶν Ἁγίων μας, ἀλλὰ καὶ αὐτῆς τῆς πανσέπτου εἰκόνας τοῦ Θεανθρώπου Σωτῆρος μας.
Ἔχετε τέλος ὑπ᾽ ὄψιν ὅτι τὰ καθίσματα δεξιὰ καὶ ἀριστερά τοῦ Συνθρόνου δὲν ἐτοποθετήθηκαν γιὰ τοὺς πρεσβυτέρους, ἀλλὰ γιὰ τοὺς ἐπισκόπους ποὺ συμμετεῖχαν σὲ πολυαρχιερατικὲς Θεῖες Λειτουργίες.
Τέλος δὲν γνωρίζει ὁ ἅγιος Περιστερίου ὅτι ἡ Ἐκκλησία μας ψάλλει ἀπ᾽ αἰώνων τὸ «Κύριε, ὅπλον κατὰ τοῦ διαβόλου, τὸν Σταυρόν σου ἡμῖν δέδωκας· φρίττει γὰρ καὶ τρέμει, μὴ φέρων καθορᾷν αὐτοῦ τὴν δύναμιν· ὅτι νεκροὺς ἀνιστᾷ καὶ θάνατον κατήργησε» καὶ «Νῦν ἐμφανιζόμενος ὁ Σταυρός, δύναμιν παρέχει ἐν τῷ μέσῳ τῶν νηστειῶν, τοῖς τὸ θεῖον σκάμμα, ἀνύουσι προθύμως αὐτὸν μετ᾽ εὐλαβείας κατασπαζόμεθα» (Κυριακὴ τῆς Σταυροπροσκυνήσεως).
ΑΝΤΙ ΕΠΙΛΟΓΟΥ
Εἰς τὸν Ἐσταυρωμένον
Ὅταν σὲ βλέπω στὸν Σταυρὸ ἐπάνω, καρφωμένον,
γυμνόν, μὰ καὶ αἱμόφυρτον καὶ ὅλον πληγιασμένον,
Αἰσθάνομαι ὅτι ἐγὼ σὲ κάρφωσα, Χριστέ μου·
ναί, μὲ τὶς ἁμαρτίες μου, φιλάνθρωπε Θεέ μου.
Πώς κάθε ἁμαρτία μου εἶναι καὶ μία πληγή Σου,
ὅπου τὴν ἔκαμα ἐγὼ στὸ πάντιμο Κορμί Σου.
Συγχώρησέ μου, Κύριε, τὴν τόση ἀχαριστία,
πού δείχνω καθημερινῶς στὴν ἄκρα Σου εὐσπλαχνία.
Καὶ δῶσε μου μετάνοια, μετὰ πικρῶν δακρύων,
γιὰ νὰ ἀξιωθῶ κι ἐγὼ τῆς δόξης τῶν Ἁγίων.
ΠΡΟΣΕΥΧΗ: Κύριε, οἱ πτώσεις μου εἶναι ἀμέτρητες. Εὐδόκησε ἡ τελευταία νὰ εἶναι στὰ πόδια τοῦ Σταυροῦ Σου.
Ἀρχιμ. Μάξιμος Καραβᾶς
Ἑορτὴ τοῦ Ἁγίου Μαξίμου τοῦ Ὁμολογητοῦ
21/1/2025